Page 67 - Diyarbakır Barosu Türkiye'de Kürtler Barış Süreci İçin Temel Gereksinimler

sine oidilerek ve Türıiye'de devlet toplum ilişkilerine bütüncül bir şekilde bakllarak ele alln-
ması gerektiğinj düşünüyorum. Bu toplum henüz ne l9|5, ne !942, ne Varllk Veİgisi, ne
Rumlann ı964'te 5lnlr dl§l €djlm.si,3' ne Sivas'ta Aıevilerin yakllmaslyla yüzleşti. Bütün
bunlaİ yaşanmasaydl, devıet 0HAL dön€minde Kürtlere kaİşl işlediği hak ihlallerini yapabilir
mıydl? 8u sorunun cevablnl ve/mek zor. cumhuİiyet tarihi boyunca Kürtlere yapllan haksl2-
l klara bakacak olursak, belkievet. Ama belki de yapamayacaktl; ya da en arlndan bü kadarl-
nl yapamayacaktl. 8unu bilmiyoruz, Yine de bı]nırn önemli bir soİu olduğuna inanlyorum. so-
n!çta yakln tarihimizde m€ydana gelen bütün adaletsizlikler ve hak ihlalleri aynr toplumsal
iklimin Ve milliyetçi V€ otorit€r devlet yönetim anlaylşln]n ürünü. Kürtlerin kendi mağduriyet-
leriyle diğer ezilenlerin mağduriyetleri araslndaki bağı görmesa geİçekten çok 6nemli. Bu,
Türkleri kazanmak için yeterli olmayabilir, ama Kürtlerin diğ€İ ezilenlerin, örneğin gayrimü5-
imlerin, Al€vilerjn desteğini almalan açıslndan ahlaken ve siyas€ten çok öneml1,
Bu bağlamda bir noktaya daha değinm€k istiyorum, Kürt siya§€tçil€rinin Ve aydınlarnln her

flrsatta tekraİ eitiğl bir §€y val. Ki bu, Türkjye'd€ d€vlet yetkilileriyle Kürtlerin üzerinde u2-
laılklaİl ender tutumlardan birine işar€t €djyor. o da Kürtlerin "azlnllk" olmadığl. Geçtiği-
miz 5€n€, "Türkiye Banşlnl Aİ]yor" konferanslnln açlllş konıJşmaslnda büyük yazar YaPr Ke-
maI de bunu vurguladı/ dün Amerika Birleşik Devletleri'ndeki temaslan slraslnda 8a§bakan
Tayyip Erdoğan da. Ben, Kürti€rin her flrsatta az nllk değil kurucu unsı]r olduklarlnl vurgula-
mak lçin gösterdikleri çabanln sad€ce tutarslz değil, ayn1 zamanda ahlaken de 5orunlu olduğu,
nu düşünüyorum. Bir kere Kürtl€r, uluslararan hukuktaki tanıma göre bir azlnllk grubu oluİ
tuİuyor, Kuşkusuz, Kİrtler kendil€rine a2lnllk demek istemiyoİsa demek zorunda değildir ta
bii, Ancak burada bir ültarsızlık var, çünkü örneğin sur Belediyesi'nin kamıJsal hizmetlerj o
ilçed. ya9yan vatandaşlann anadillerjnde verme yönündeki kararl, tipik bir azlnllk hakkl ta,
lebi, a2lnllk söylemidir, Anadilde kamusal hizmet alma, bir azlflllk hakkldll. Azlnllk haklarl
insan haklar.nln b,r ak grubudur, insan haklarln,. aksine evr€n§tl değildirler. insan haklarl
h€rkose tanlnmalldır, azlnllk haklarl ise insan haklafına ek olarak toplumun b€lirli kesiml€rj-
ne, çoğunluktan etnik k6ken, din, dil gibi unsuİlar €sasında ayrışan b€lirli gruplara verilir.
Küri sjyasetindeki bu ttıtarslzllğl da bir kenara blrakacak oluİsak, ortada ahlaken de sorunlu
bir durum var. Bjlindiği gibi, Türkiye'de sadece gayrimüslimler resm€n azlnllk statüsüne sa,
hip; devlet Ermenilel, Rumlar Ve Yahudilerden başka a.ınlük olmadlğürıl savunuyor. Kürtler
azınllk olarak adlandlrülmamak için çaba gösterdikçe, asllnda devletin bu söylemini meş.ulaş-
tırmlı ve benimsemiş oluyor. Yani bu "kurucu unsur" dili, asllnda otoritenın, otoriter zihnjye-
tin d li ve Kürtlerin bir an önce bu dild€n annmalan ve gayrimüslimlerle dayanlşma halinde

son olarak, önümüzdek] döneme dair bazl şeyler söylem€k istiyorum. Önümüzd€ yenj bir dö-
nem/ yeni flrsatlar var. Yenl bir hükümet Var, DTP milletvekilleri nihayet m€cliste, Ak Par
ti'njn bölqe milletvekillerinjn araslnda kürt sorununa demokratik çö2ümün bulunmasl gereıti-
ğin€ ina.an isimler vaİ, reform odakll yeni bir cumhurba§kanlmlz var, yeni bir anayasa yaplll-
yor, AB süreci de ivme kazanacak gibi görünüyor. ote yandan önemli engell€r de var. Çatlş-

sk, FJyao.rl/P.d,alA ğrğJ".,).T la naı 2oo4,
'2