Page 48 - Diyarbakır Barosu Türkiye'de Kürtler Barış Süreci İçin Temel Gereksinimler

BAS K SORUNU VE ÇÖZÜ M Ü

Akıı, ÖzçEa

8ask veya ilk patlak verdiği ı9, yü.ylldaİi ifadesiyle ''Baskongada'' sorunu/ ispanya/nln bıl
9ün hala çözüm€ kavuşturanamlş olduğu sorunlannln başlnda geliyor, sorunun bil de teröl

cephesi Var. 8ask terör örgütü EİA, bugün evrens€l 6lçütlere uygun demokratık bir hukuk
devleti olan ispanya'yl doğrudan, Fransa'yr ise dolaylü olara& topraklannln bir bölümünde ya-
şayan 8ask halklna otodeterminasyon hakklnl tanlmaya şiddet kullanarak zolluyor. oysa bu
hak, 8M uygulamaslnda sadece sömÜrge altünda ya§ayan halkiara tanlnlyor. Demokratik bir
toplumda yaşayan Ve biİeysel temel hak ve özgürlüklere sahip ulusal a2lnllklala böyle bir hak
tanlnmlş değil, Ulu§laralası belgeler olsun, ırlı]sal azlnllklar Ve dilleliyle il9ili ikı AVrupa sö2,
leşme'i ol§un, böyle bir haktan bahsetmediği gibi, ulü]sal a2lnilklara veya farkllllklan bulunan
gruplara tanlnan haklarln hiçbir
şekilde ülkelerin toprak bütünlüklerine karşl bir argüman
olarak kullanllamayacağlnl hükme bağllyor,

Guy H6raud 9ibi federalist düşünürler, demokratik haklaın kullanılma, yoluyla ı]lusal azın-
llklarln hiçbiİ
şekilde bağll bulunduklarl devletten ayılma amaçlaİlna ulaşamayacağl 9örü_
şünden hareketle, otodeterminasyon hakklnln çok daha qeniş bir ş€İilde tulianııması gerekti
ğini savunmıJş olsa da, Bl\,i'nin uyguıaması yıJkanda belirtilen yönde. 8u arada, ispanya'da
ya§al
çerçevede faaliyet göster€n Bask miliiyetçi aynllİçl siyasal partiler bulunduğunu ve buİ_
larln başlnda 8asİ milliyetçiliğjnin kurucus! Sabino Arana'nln 1895 ylllnda kıJrnuş o duğu
PNv'nin lPartido Nacionalista Vascd geldjğini anlmsatmakta yara, ,,a., a, partı je ,onrç
ıtibanyla ETA'nln amaçlannl paylaıyor ve sjyasal yollardan gerçekleştiİmek içln mticadele

Konferannn bundan sonlaki bölümlerinde ispanya ile ilgili konular gündeme gel€ceğinden,
herhangi bir tekrara veya düplikasyona yer vermemek içın burada ağürllkll olalak Bask soıı]-
nunun terör Veçhesi üzerinde durmak istiyorum. Kuşkırsuz 8ask sorırnu/ buraya kadar anlattı_
ğlm hıJsuslardan da anlaşllacağr 9ibi, salt telör sorunundan ibaret değil. kültürel haklalla il-
giii bölümd€ de görüleceği
9ibi/ demokratikleşmeyle de il9ili bir soİun değil, çünkü 1978 is_
panyol Anayasas sor derec€ demokratik Ve demokratik olduğır kadar ademi ;erke2iyetçi de,
B! nedenle, Bask milliyetçilerinın taiepleri tümüyle siyasi içeİikli Ve sabino Arana'nl; ı9,
yüzyllda
çizmiş olduğu hedef doğruitusunda demokratik hukuk devletinden aylllma arzusunu

ETA vE FıAı{c0 0iKr^TöRtuĞ ü

ETA, esas itibaıyla, ülke yönetimin€ el koyan Franco re]'iminin, lI. cıJmhuİiyet döneminde
minımal düzeyde biİ ö2erklik statüsüne sahip olmı]ş PNV'yi, tüm cumhıJrjyetçj partilene biİ
likte sürgüne yollamasl sonucu ortaya
çlkan boşI!ğu dolduİmak için kurulmuş;ır örgit, Fran_