Page 68 - Diyarbakır Barosu İstanbul Protokolü

DiYARBAK lR BARosU

128. ziyaretler, bu işi en profesyoneL şekitde gerçe kteştire b itecek, sonraslnda
takip edebitecek, işl,e.iyLe i1,9il,i betLi ustJti güvenceterte donatı[mış soruş-
turmacllala blaakllmaIldlı "Bir miktar kanlt, hiç kanlt olmamaslndan iyidir"
görüşü, ifade veaerek tehtikeye atltabitecek mahpürsLarta çaLlşlL|rken geçerti
değitdir, Resmi ya da siViI top[um kuruluşlannl temsiI eden iyi niyetti insan-
[ann a[lkonulanlann katdlğl merkezteri ziyaret etmesi zor otabjtir, daha da
kijtüsü zaral verici olabitir Burada; soruşturma için gerekliLiği hakklnda hiç
şüphe otmayan iyi niyetti ziyaret i[e bunun ötesine geçen ve işkence uygu,
tayan ülkelerde, uzman otmayan kişi[er ta.aflndan yapltdlğında yarardan çok
zarara neden otabiten etzem olmayan "ziyafet" araslnda ayr!m yapltmaildlr.
Hukukçutar ve hekimterden oluşan bağlmslz komasyon[ara a[lkonu[ma mer-
kezlerani ve cezaevlerini güvenceti periyodik ziyaret o[anağl sağlanmalldlr.
129. Haten qözattlnda ve hatta işkence faitlerinin elinde olma ihtimati otan
insan[arta yapltan 9örüşmeler kuşkusuz dlşarldaki, qüVenLi bir sağtlk kurı.]-
munda, mahlemiyet ve qüVenlik koşullarlna özen gösteriterek yapltan görüş"
melerden farkll olacaktlr. Gözaltl ya da tutuklul,uk durumtarlnda 9örüşüLecek
kişinin güveninin kazanllmasl çok önemtidir Anaak, istemeden bile olsa bu
qüvene ihanet etmemek daha da önemtidir, Atlkonu[antarln kendilerini teh-
Likeye atmayacağl bütün öntem[er atlnma[ldıı lşkence gören a[lkon!lana,
Verdiği bit9itefin kultanl[lp kultanl[amayacağlVe ne şekitde kuttanltabiteceği
sorutma[ıdlr, Mi5i[[emeden korktuklarl i(in, örneğin isimterinin kır[[anIlmasl-
na izin vermekten faz[a5lyta ürkebitirter. soruşturmacllaı kLinisyenler ve çe-
virmenler aLıkonulana Verilen sözleri tutmakla yükümtüdürtel
130, örneğin, betli bir yelde çok sayıda mahpus işken.e 9ördüğü aşika. otma-
slna rağmen, bu mahpuslarln hepsi korktuklan için soruşturmac|ya işkence
öykülerini kuLtanma izni vermezlerse, soruşturmacl ciddi bir ikiLemte karşı-
[aşl[acaktır. seçenekter ışkenceyi durdür.mak için mahpuslann 9üVenine iha-
net etmek ite bu güVene saygl duyup hiç bir şey demeden çekitmektir; bu
ikitemden çlkmak için ı.]ygun bir yoI buLunmasl gerekmektedir. Bedenterinde
net dayak, kamç| izLeri,sopayta döVütmeye bağLl zedelenmeler ve benzeri
bu[gutar otan bir grup mahpusta karşıtaşltdlğlnda, mahpustarln hepsi mi5il
leme korkusuyla kendi durumLanndan bahseditmesini reddediyorlarsa, aç|k
bir atanda bütün koğuşun katllacağl herkesin gözü önünde bir"5ağtlk inceLe-
mesi" düzentemek faydall olur. Bu yo[[a,2iyaret eden tlbbi araşt|rmacl dizi[-
miş mahpuslann ara5lnda yürüyerek ve beden[erjndeki apaçlk işkence i2lerini
doğrudan göztemtey€rek, yalnlz(a qdz[emlediklerana i(eren Ve mahpuslarln
işkence şikayetterine dair bir ibarenin yer almadlğl bir rapor düzenteyebitiı
Bu i[k adlm, mahpuslann gelecekte yapl[acak takip ziyeretleri için qüven duy-
matannl 5ağLar.
131. Daha zor fark edilen örneğin psikoLojik ya da cinseI işkence yöntemleri,
aynl şekitde ele aL|namaz, Böylesi dı.rrı.]mLarda soruşturmacl[aaln bir ya da
bir kaç ziyarette, tutuk[u[arln korku[arlnın azalmasl ve işkence öykü[erinin

66