Page 111 - Diyarbakır Barosu Herkes İçin Adalet Projesi Şiddet, Kötü Muamele Ve İşkenceye İlişkin Değerlendirmeler Tutumlar Ve Deneyimler Diyarbakır Araştırması

değerIendirilmesi konusunda eülerini araştrdığımz d€ğişkenlerin oiaya
çıkardığı faİklılıliar iki şehir açüsından genel olarak kanılaştınldığında göze
çarpan en ön€mli farldılık şudur: Diyarbaklr'da, katlIımcılann dini gön]ş,
cinsiyet, politik göruşler vb. tum farklılı}darı. değedendirmelerinde kimi farklar
yaratsa da geneı kanaat]erde bir d€ğişik]ik yoktur.

. Turum ol(eklerinp verilen yanldal genpl oldrak llmir alatllma9ıçld
ka§ılaştınldığında. otoriterlik puanlarlnın Ve ag]r cezada. yana olma eğiliminin
Diyarbaklda daha yıjkek olduğu, buna karşın kişisel adjl dünya inancı
puanla.ının ise izmir'de anlamlı biçimd€ yüks€k oldugu gönilmekt€dir, sosya]

üstiinlük vönelimi v€ g€nel adil dünya inancı puanlaİında ise iki §ehirdeki
katılımcılann benzer tepkiler verdikleri görulmektedir. Diyarbakır'da cinsiyei.
hrtumlan belirleyen deği§tiren bir {aktor olarak otaya çlkmamaktadır Kadınlar
Ve prkek]er ben/eı tuİUm on]nRjle,,go.IermeklediılPr. oy,a kadınldnn.
'lmn'dP daha az ağır
erkeklerden istatistik§€l olarak anlamll biçimde daha az otonter.
cezadan yana ve daha az sosyal üstünlük yönelimi ta§lyan futumlara sahip
olduklan bulunmuşfu. izmir araştürmasının sonuçlanyla neredeyse buiiinüyle
benzer bi(imde politik görüşlff açısündan sol'dan sağ'a doğru gidildikçe,
l.,ahtımcılarln otoriterlik eğilimlerinin. ağır cezadan yana olma futumlannın,
sosyal üstiinlük yönelimlerinin, genel olarak dünyanın ve kişisel olarak kendi
hayatlarınln adil o]duğuna ili§kin inançlannın yükseldiği sörülmektediİ. Dikkati
çeken bir sonuç Diyarbakıİ'da poliiik göni§lerden en az etkilenen değişkenin
"genel adil dünya inanci' olmasıdır, Politik goluşleri ne olursa olsun
katıİmcıların dünvanın genel olarak adil olup olmadığına ili§kin inançları
birbirine yakın düzeylerdediri izmir araştırmasında sağ politik eğilimli

L,atühmcılann dünvanln genel olarak adil olduğuna ilişkin inançlaİı çok daha
yüks€ktiİ. oysa ki§isel adiI dünya inanclna ilişkin değeİlendirmeleİ Diyarbakır
ve izmır'd€ benzer biçimde, poliiik goruşlerden anlamh biçimde e&ilenmekie,
sol'a gidildikçe kişisel adil dünya inancı zaylf]amaktadır. Dikkaii çeken bir bulgu,
etnik kökeninden günlük hayatlnda nasıl etkilendiğini düşünürse dü§ünsun tum
kai]llmcılann, dünvanln genel olarak adil olduğuna ilişkin inançlarl benzer
dt eylerdedİ, farklılaşmamaktadlr, Buna ka§ın, etnik kokenle ilgili gıinlük

hayatta yaşanan olumsuzluklar, ki§i*l adil dünya inancını zaytflatn]aktadır,
Ayrıca, elnik kokenle ilgili olumsuz deneyimler otoriterlik eğilimlerini
altt]rmakta, ağır cezadan yana oIma eğilimini ise azaltmakiadır, Dini
inançlan.ln günlük hayatlarını etkilemedigini belirten kaılımc aİın orta
dügvde ve yükek duzeyde elkjlediğini b€lirt€n kahlımcülara gör€ daha az
otoriter olduldarını ve daha az ağlr cezadan yana olduklann] görulm€ktedir,

l()9