Page 109 - Diyarbakır Barosu Herkes İçin Adalet Projesi Şiddet, Kötü Muamele Ve İşkenceye İlişkin Değerlendirmeler Tutumlar Ve Deneyimler Diyarbakır Araştırması

% 8'inin. hak aramanın önündeki ensel olarak "bilgisizlik" ibaşllca neden

olarak görrn€leİi de bu kategoriy€ ek]€ner€k değerlendirildiğinde. katılımcıların
% 32'sinin. hak arama sür€cinde yasal bir engel olmadEınt düşundükleri
sdylenebiIir. Buna karştn katı]ımcılann oldüükqa büyük bir bölümü, huküka, yani
adaletin hukuk yoIuyla gerçek]eşebil€ceğine güvenmediklerini (7" 26)
beIirtmişl€rdir, Bu kategoriyi etkileyen ve hak arama süİecini engelleyen bir
ba§ka kategori de "stivenlik güçlerinden korku" duri bu kategoiye uyg],rn
tepkiler ver€n katıllmcılann oranı 9o 20'dir, Genel olarak hukuksal sürece
güVenmeme biçiminde ifade edilen algı. göniş ve dgneyimler "bölgeye özgıi"
algılanmakta. tiim dev]et kurumlannın aynı yönde davrandıklarına ilişkin biİ
kanaati içermekte dolayısıyla yargının bağımsızlığına qenel bit inançsz]ık
vurgulanmaktadır. içerik analizi yapıtırken, "Kurt olduğum için bana adil
davranüldığına inanmıyorum" yönündeki ifadeler, "aynmcılük-dı§lanma" başlığı
altrnda ele alınmışhri fakat genel olarak hukukal sürece güv€nmeme algısının
alhnda, işkence ve kofu muamele görenlerle ilgili a]gılara benzer biçimde,
yokullar. mağdurlar. mazlı.rmlar ve sen€l olarak bölgede ya§ayanlara adil
davranılmadığ yönündeki kanaat vurgulanmaktadtİ, r\ahllmcılarln 9" 2'si ise,
anadi[eriyle kendilerini ifade edemedikleri için haklannl arayamadlklarınl

belirtmişlerdir.
"Türkive'de işkence vardır ve hep de olacakhr" biçimindeki, i§kenc€yi
genelleştiren ve adeta kulfulunması mümkün olmayan bir illei'e dönüştiiren
göni§e. kah[mcılaİın % 70'e yakın bir boli]mü katlldıldarını ve tamamen
kahldıldaınl belirtmi§lerdir. izmir'de de katılümcıIarın % 68'i işkenc€ni,
Türkiy€'de hep olduğunu ve olacağlnı dlüşünmektedİler, izmİ ve Diyarbakİ'da
katılımcılar. iskencenin sad€ce ağlr suçlulara yapıldlğı yönündeki düşünceye

kahlmamaktadırlar. "Biraz baskı yaptlmasa kims€ suçunıJ iti'af etrİezdi "'
biçimindeki ifadeye yönelik değerlendirmeler tmir'le Diyaİbaklr ara§nda
oldukg fark]ılaşmaktadır: Diyarbakır'da kat ımcıların % 55'i karşı ya da
tamamen kaçı oIdııklannı soylerken, İzmir'd€ bu oran % 33'e duşmekiedir, Bu
ifadey€ kabldık]annı ya da tamamen katıldıklaını söyleyenlerin oranı da iki

ş€hirde tam tersiyönde farkl aşmaktadır, izmir'de katılaniarın oranl % 45'ken,
Diyarbakr'da % 29'dırr, Yine kamuoyunda yaygın olan kanaatlerden biri
"A,,İupa Birliği'ne gİdiğirnizde işkenc€nin onadan kalkacağtna" ilişkin
kanaatlir| Bu konuda Diyaİbakıİlı kahhmc ann AB'd€n bu yondeki b€klenti ve
inançlannın daha yük€k olduğıJ gönilm€ktedir (Diyarbakır, "/" 37: izmil, 7o 17),
a.1 gö.ii§. katı-uyunıurın oranı da tersine izmir'dg daha yüksektirj 7" 61, lk'

şehir için de ortak olan göfüş b€lki de, sadece AB'y€ girmekle i§kence

l07