Page 60 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları

istiyo.uz. ln§an haklannı he.kes adına garanti etmek, bir€yjn değil, devletin
so.ırm]ulı]ğudİjr Bİeylerin sorumluluğu da tartışllabilir bu a]anda ama o ayrı
bir soru. Bu yatay iIişkjde baz| hareket]erin, bazı eylemlerin suç kapsamlna
al,nmas, gerektiği sorumlu]uğunu devlete yükler bu yatay ilişkjde ve bu
eyIemler ceza Politikasüyla be]irlenir. Diğe. bi.eylerin insan haklarını
kolumada as]ünda bileyjn bir §orum]uıuğu yoktuü. Bunu da negatif olalak
adlandırıyoİum. Bu dev]etin so.umluluğudur. D€vletlerin kendi insanını, insan
haklan ihlallerinden uzak tutma ve bunu garanti etme gibi yükümlülüklerj
vardıı Bu arada Fin]andiya ceza hukuku ve onun tarihiyle ilgili bilgi vermek
istiyorum size. Fin]andiya'daki en eski ceza hukuku 1889 yllına yani
Finlandiya'nln Rusya'dan bağımsızlığlnl kazandlğl tarihe dayanüı BununIa
birlikte ceza Hukuku Komitesi l972'de kuruldu ve 1976'da çok kaPsamlı bil
lapor ve.iyorlaı Ta§lak haline getirilen bu raPorda c€za hukuküı adına
amaçlaı değerlel içeriyo. ve bu FinIandiya c€za Hırkukunun başlangıç
noktasl kabul ediliyol. KuluIan komitenin verdiği kararda, ceza hukukunun
tümüyle gözden geçjıilmesi gerektjği ve revize edilmesi yönünde, böy]e bir
kaıar aldl komite ve bu.ada bir takım değerler yeniden yap|]andlnldü ve bu
konuda ceza hukukuna bir taklm yeni öneriIer Ve eklentiler getiril'yoı Bır
ay.lntüh revizyona rağmen, daha sonra 1976'dan sonra bi.taklm yeni kurallar
b€nimseniyor ve €ski kanunIann bazılan iptal ediliyoı l980'den sonla da özel
bir ceza hukuku Poesi gündeme geliyor ve revizyon hakkmda bir taküm yeni
öneriler getiriyor ceza hukuku hakklnda. Ve bu akademisyenler, sivi] toplum
kuruluşları ve bazü uzman]ardan oluşan bir çaltşma gnubıJ oluşturuluyor
Finlandiya'da. Revizyon PaketIer' hazırlanıyor ve bu proje l999'da sona
eıiyoı Bu konuda anahta. dİşüncelerden birisi ceza gerektiren hususlan en
azindan çok cjddi cezalar için bir kanun başlığü altında topıayıP o.ada
birleşti.mek, bi. djğe.i de bütün bu kanunla.ın ceza hukuku ile bağdaşır hale
getirmek.

ceza Politikası ile ilgili biIgi veıeyim. Dikey i]jşki iıe ilgili bu birinci
soruydu. Devletin ceza hukırku ile neleri yerine getirmesine izin ve.ilmelidi..
Daha basit bi. şekilde ceza hukuku nasll adil ha]e dönüştü.ü]ebilir. ceza
hukuku insan haklannl korumalıdlr fakat bir diğer yandan ceza hukuku bazü
insan haklannl da sünln]al. Örnek otarak Finlandiya'da farkİ bir etnik gruba
karşı kin ve n€fret uyandİmakla ilgili cezai yaptünmlaı bünıj yapanlann
konuşma v€ ifade özgüllüğİnü kısltIaı Bu yasa madde§i aşı., sağcl ve Nazi
yanllsı haleketle.e karş! uyguIanmüştl.. Benzer bi. kanun Türk ceza
Kanununun 312. madde§inde de va.dl., fakat konuşma özgürlüğü herhangi
bir etnik guruba karş| kin ve nefret duymak için kullanılmamalıdıı Her şeyden
önce yasaI korumanln amaçları tanlmlanmal,dır. Bu tabji ki yere ve zamana
bağhdıı Bununla bir]ikte günümüzde yasal koruma u]uslararasl insan hakla.ı

54