Sur İlçesi Satı Mahallesi Zorova Mezrasındaki Hak İhlallerine Yönelik Gözlem ve Tespitlerimize Dair Raporumuz

19.04.2021

DİYARBAKIR İLİ, SUR İLÇESİ, SATİ MAHALLESİ, ZOROVA MEZRASI’NDA İKAMET EDEN YURTTAŞLARA YÖNELİK HAK İHLALLERİNE İLİŞKİN RAPOR

A-Raporun Konusu

Diyarbakır ili Sur İlçesi Sati (Zorava Mezrası) Mahallesi’nde ikamet eden yurttaşlara yönelik kolluk güçleri tarafından 14 Nisan 2021 tarihinde gerçekleştirilen; işkence, kötü muamele, hakaret, hürriyeti tahdit, ayrımcılık ve kişinin hatırasına hakaret suçları ile ilgili olarak olayın mağdurları ve görgü tanıkları ile yapılan görüşmeler, yaşanılan sorunlar ve çözüm önerileri ile ilgili tespit ve değerlendirme raporudur.

B-Heyetin Oluşumu

Diyarbakır ili, Sur İlçesi, Sati Mahallesi, Zorava Mezrası’nda ikamet eden yurttaşlara 14 Nisan 2021 tarihinde “Köy girişinde bulunan istasyon durağının duvarında bulunduğu iddia edilen bir yazı” gerekçe gösterilerek, kolluk güçleri tarafından hukuka aykırı suç ve davranışlarda bulunduğu iddia edilmiştir. Basına ve sosyal medyaya; kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma, işkence, kötü muamele, hakaret, tehdit, ayrımcılık ve kişinin hatırasına hakaret suçlamalarının gerçekleştiği bilgileri ulaşmıştır. Bu bilgiler üzerine; Diyarbakır Barosu, İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şubesi, Türkiye İnsan Hakları Vakfı Diyarbakır Temsilciliği ve Özgürlük İçin Hukukçular Derneği Diyarbakır Şubesi’nden oluşan bir heyet ile inceleme ve tespitlerde bulunmak üzere 15.04.2021 tarihinde Zorova mezrasına gidilmiştir. Yerinde yapılan tespit ve incelemelerde bulunulmuş ve olay mağdurları, görgü tanıkları ile birebir görüşmeler gerçekleştirilmiştir.

C-Olaylara Dair Anlatımlar

1- Diyarbakır Sur İlçe Jandarma Komutanlığına bağlı, içerisinde resmi üniformalı kolluk personellerinin ve sivil giyimli personellerin bulunduğu üç araç  Diyarbakır’ın Merkez Sur ilçesine bağlı Satı Mahallesi Zorava Mezrasına 14 Nisan 2021 tarih, saat 12:00-13:00 sularında gitmiştir. Köy girişinde bulunan İstasyon Durağının duvarında yazılı olduğu iddia edilen “Biz yaşamı uğruna ölecek kadar seviyoruz” yazı  gerekçe gösterilmiş; sayıları tam olarak tespit edilemeyen mahalleli gençlerden oluşan yaklaşık 10-15 kişilik bir grup, yazının yazıldığı yer olan ve köylüler tarafından köy meydanı olarak tanımlanan yerde kolluk güçleri tarafından alıkonulmuştur. Kolluk güçleri tarafından sinkaflı küfürler ile hakaretlerde bulunulmuş, alıkonulan kişiler tehdit edilmiştir.

Bahse konu yazının yazıldığı duvar.

Olayın devamında kolluk güçleri tarafından toplatılan gençlerden aynı aile olan 4 kişi (İ. A., Y.A., H.A., M.A.) bir araca, diğer 3 kişi (R. K., H.T., A.K.) ayrı bir araca bindirilerek köy merkezinden çıkarılmıştır.  Araçlara bindirilen kişilerin anlatımlarına göre araç içerisinde sinkaflı sözlerle hakaretlere ve tehditlere(yargısal tahkikat tehdidi) devam edilmiştir. Araçlarla köyden çıkarılan kişiler yaklaşık 10 km köy dışına çıkarıldıktan sonra tekrar geri getirilmişlerdir.  Ayrıca  1 kişi (Z.Ç.) ise başka bir araca bindirilmiş köy  meydanında yaklaşık yarım saat araç içerisinde alıkonulmuş, araç içerisinde de kendisine  sinkaflı sözlerle hakaretlere ve tehditler yapıldıktan sonra serbest bırakılmıştır.

2- Mağdurların alıkonulduğu yer;