Page 102 - 2018-2021 Çalışma Raporu

1997 yılında BM Genel Kurulu, “İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı ya da Onur
Kırıcı Muamele ya da Cezaya Karşı Sözleşme’sinin taşıdığı önem nedeniyle 26 Hazi-
ran’ı işkence görenlerle dayanışma günü olarak ilan etmiştir.

İnsanlığa Karşı bir Suç olan İşkence Mutlak Olarak Yasaktır!
Öncelikle yıllardır bıkmadan, usanamadan ısrarla dile getirdiğimiz bir hakikati yetkili-
lere bir kez daha hatırlatmak istiyoruz: İşkence ve kötü muamelede bulunmak mutlak
olarak yasaktır. İnsan hakları hukuku bakımından işkence yasağı normu, yaşam hakkı-
nın ve kişinin, hiç kimsenin dokunma hakkı olmadığı bedensel ve zihinsel bütünlüğünü
koruma talebinin bir sonucudur.

Bu yasak uluslararası hukukta normlar hiyerarşisi açısından üstün bir kural, başka bir
deyişle buyruk kural niteliğindedir. İşkence yasağı hiçbir koşulda istisnaya tabi tutu-
lamaz, işkence yasağının esnetilmesi için herhangi bir çekince ileri sürülemez. Yetkili
makamlarda bulunanlar bu konuda emir ve talimat veremez.
Bu tespit, biz insan hakları savunucularının keyfi bir söylemi değildir. Nitekim, Tür-
kiye’nin de altına imza attığı BM İşkenceye Karşı Sözleşmesi’nin 2. maddesinin 2.
paragrafında da aynen şöyle denilmektedir: “Hiç bir istisnai durum, ne harp hâli ne de
bir harp tehdidi, dâhili siyasî istikrarsızlık veya herhangi başka bir olağanüstü hâl, iş-
kencenin uygulanması için gerekçe gösterilemez”. Bir başka deyiş ile, neyle suçlanırsa
suçlansın hiç kimse işkence ve diğer kötü muamele uygulamalarına maruz bırakılamaz.
İşkence yasağı Ulusal üstü belgeler, bildirgeler ve anlaşmalarda, iç hukukta belirtilmiş-
tir. Evrensel İnsan Hakları Bildirgesi (m.5), BM Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi
(m.7), Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ( m.3), BM İşkenceye Karşı Sözleşme, Ulusla-
101