Page 10 - Müdafi ve Vekil İçin Temel Mevzuat TCK CMK CGİK
P. 10
˙
CEZADA GÜNCEL GELI¸SMELER
Prof. Dr. Feridun Yenisey, Prof. Dr. Ay¸se Nuho˘glu, Av. Dr. Salih Oktar
Bu metin ceza muhakemesinde müdafi veya vekil olarak görev
alan avukatların yararlanması için kaleme alınmı¸stır. Suçun önlenmesi
için yürütmenin temel hak ve hürriyetleri kısıtlayan bazı tedbirleri
alması gereklidir. Anayasa’nın 13.maddesi uyarınca bu tür tedbirlerin
kanun ile düzenlenmesi ve kanunun Anayasa’nın ilgili maddesindeki
amaca uygun olması gereklidir. Önleyici idari yetkiler son zamanlarda
önemli de˘gi¸siklikler ya¸samı¸stır. A¸sa˘gıda bu yetkilerdeki de˘gi¸sikliklere
de˘ginildikten sonra, koruma tedbirlerinde ve ceza muhakemesinde
özellikle müdafiyi ilgilendiren güncel de˘gi¸sikliklere yer verilecektir.
˙
1. Idari Yetkilerdeki De˘gi¸sim
Devletin adli yetkileri, suçun i¸slenmesinden sonra ba¸slar. Buna kar-
¸ sılık, suçun i¸slenmesinden önce suç tehlikesini ve genel olarak toplumu
tehlikelere kar¸sı korumak amacıyla kollu˘ga önleyici yetkiler tanınmı¸stır.
Bu yetkiler, idari yetkiler olarak adlandırılır ve idari önleyici tedbirlere
ba¸svurabilme imkânı verir. Uzak ve yakın tehlikeleri önlemek amacıyla
ba¸svurulan tedbirlerin büyük kısmı hak ve özgürlükleri kısıtladı˘gı
için kanunla düzenlenmesi, somut olgulara dayalı olarak uygulanması
gerekir.
Hukukumuzda yürütmeye tanınan yetkiler arasında, örne˘gin sporda
¸ siddetin önlenmesi amacıyla stadyumda seyir yasa˘gı, kadına ¸sidde-
tin önlenmesi amacıyla ¸siddet uygulayan e¸sin evden uzakla¸stırılması,
terör ve toplumsal olayları önlemek için silahlı kuvvetlerden yardım
istemesi gibi yetkiler yer almaktadır.
Bu yetkilerin dayana˘gı somut tehlikedir. Somut tehlikeyi yaratan
ki¸siye, ¸süpheli de˘gil, tehlikeli ki¸si (Gefährder) denir. Hedef ki¸si ise,
istihbarat yetkilerini harekete geçirir. Kolluk ve istihbarat yetkilerinin
kullanılmasında, korunan hukuki yararlar arasında denge (Rechtsgüte-
rabwegung) ve üstün yararın korunması ilkesi uygulanır.
˙ ˙
1.1. Il Idaresi Kanunu’nda yapılan de˘gi¸siklikler
˙ ˙
Il Idaresi Kanunu’nun valinin görev ve yetkilerini düzenleyen 11.
maddesinde Devletin suç i¸slenmeden önceki yetkileri geni¸sletilmi¸stir.
˙
Bu geni¸sletme önce Iç Güvenlik Paketi diye bilinen 2015 tarihli 6638
sayılı Kanun ile gerçekle¸smi¸sti. 2018-7145 sayılı Kanun ile kamu düzeni
veya güvenli˘ginin ola˘gan hayatı durduracak veya kesintiye u˘gratacak