DİYARBAKIR D ve E TİPİ KAPALI CİK HASTA TUTSAKLAR ZİYARET

24.02.2014

DİYARBAKIR BAROSU CEZAEVİ İZLEME KOMİSYONU

DİYARBAKIR D ve E TİPİ KAPALI CİK HASTA TUTSAKLAR

ZİYARET TUTANAĞI

                                                                           17 Ocak ve 24 Ocak 2014

            Diyarbakır D ve E Tipi CİK’ nda bulunan hasta tutsakların son durumlarını öğrenmek amacıyla komisyon üyelerimizle ilgili cezaevine ziyarette bulunulmuştur. 17 Ocak 2014 günü D Tipi Cezaevi’ nde 15 tutuklu-hükümlü, 24 Ocak 2014 günü ise E Tipi Cezaevi’ nde ise 3 tutuklu-hükümkü ile görüşme yapılmıştır. Komisyon üyeleri, tutsakların şikayet- talep ve beyanlarından yola çıkarak bu tutanağı hazırlamışlardır. Bu kapsamda 15 hasta tutsakla detaylı görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Aşağıda bu cezaevinde tespit etiğimiz sorunları detaylı olarak belirtilmiştir.

Diyarbakır D Tipi CİK:

                        Genel olarak görüşülen hasta tutsaklar ayakta zor durdukları, konuşmakta zorlandıkları gözlemlenmiştir. Görüşme yapılacak olan hasta tutsaklardan Adnan Yalçın(Kolon kanseri, kalp), Halil GÜNEŞ(Kemik Kanseri) ve Şemsettin Kargılı' nın(Böbrek kanseri) hastanede tedavi altında olduğunu ve sağlık durumlarının çok kötü olduğu öğrenildi.Ayrıca bu kişilerin genel olarak da sağlık durumları en kritik olan kişiler olduğu belirtilmiştir.

                        M.Emin ÖZKAN(75),  Mehmet ŞANLI, Sıddık GÜLER(72),  Hüseyin YILMAZ, Bahattin SOLHAN, İnayet METE,  isimli tutsakların 20 yılı aşkın süredir cezaevinde kalmalarından kaynaklı çok çeşitli hastalıkları meydana gelmiştir. Nefes darlığı, kalp yetmezliği, görme işitme problemleri gibi pek çok hastalık geçirdikleri ve bazı hayati ameliyatlar sonrası yeniden cezaevine gönderilmeleri nedeniyle sağlık durumlarının kötüye gittiği belirtilmiştir. Yine Ramazan MARKOÇ, Ciwan BOLTAN, Tayyip TEMEL, Mahfuz Dorudemir ve diğer hasta tutsakların da çok çeşitli sağlık sorunları bulunmaktadır.

                        İnsan Hakları Derneği'nin (İHD) verilerine göre, 163'ü ağır 500'den fazla hasta tutsak cezaevlerinde tedavi ve tahliye edilmeyi bekliyor. Kamuoyuna sunulan hasta tutsak listesine göre sadece Diyarbakır D ve E Tipi Cezaevlerinde toplam 32 hasta tutsak bulunmaktadır. 15 tutsak ağır hasta kategorisinde olup acilen infazlarının durdurulup, tahliye olmaları gereken grupta yer almaktadır. Ancak bu tutsakların çoğunun dosyası Adli Tıp Kurumu’ ndan olumsuz yanıtlarla geri gelmiştir.

                        Bazı hasta tutsakların tedavi amaçlı hastanelere götürüldüğü zaman elleri kelepçeli bir şekilde tedavi edilmeye çalışıldığı ve kelepçeli muayenenin kabul edilmediği belirtildi. Bu nedenle bazı hasta tutsaklar tedavi görmeden cezaevlerine geri getirilmektedir.

                        Tutsakların şikayetçi olduğu durumlardan biri de, hastanelerde doktorların hastanede mahkum reviri olmadığından dolayı tedavinin hastanede devam edemeyeceğini söyleyip, mahpusların cezaevlerine geri gönderilmesi olduğu belirtildi.

                        Cezaevindeki diğer hasta tutsaklar hasta arkadaşlarının yetkililer tarafından ölüme gönderildiğini, insani ve vicdani ele alınması gereken bu meselenin politik ve ideolojik bazı ayrımcılık nedeniyle gereken önem ve aciliyetle yaklaşılmadığını belirtmişlerdir. Hepsinin hastalıklarının ölümcül olduğu ve acilen tahliye ve tedavi edilmesi gerektiklerini ifade etmişlerdir.

Diyarbakır E Tipi CİK:

                        E Tipi’ nde görüşme yapılan tutsakların sağlık durumu ağır ve hayati risk içerecek derecede olmamasına rağmen, çeşitli hastalıklar yaşamakta olunduğu gözlenmiştir. Özellikle ciddi şekilde tedavilerinin gerçekleştirilmemesi nedeniyle hastalıkların ilerlediği belirtilmiştir. Ayrıca 68 gün boyunca süren açlık grevine bağlı olarak gelişen kalp romatizması gibi bazı hastalıkların hemen hemen tüm tutsaklarda görüldüğü belirtilmiştir.

                        Yaşanan sıkıntıların başında hastane sevklerinin çok geç yapılması veya hiç yapılmaması gelmektedir. Konuyla ilgili revire gidildiğinde kendilerine hastane sevklerinin ancak kalp krizi gibi acil durumlarda yapılabileceği söylenmiştir. Yine aynı şekilde revir muayenelerinde tanı koyma ve tedavi işlemlerinin yapılamadığı, bunun için uygun koşulların olmadığı vurgulanmıştır.

                        Hastanelerde mahkum koğuşlarının olmamasının hasta tutsaklar meselesinin en önemli sorunlarından biri olduğu belirtildi. Diyarbakır Eğitim-Araştırma Hastanesi’ nin mahkum koğuşlarının hemen morgun bitişiğinde yapılmış olmasının muayene olacak kişinin psikolojisinin bozulmasına neden olacağını belirtmişlerdir. Bu nedenle zaten su bastığı gerekçesiyle aylardır tadilatta olduğu belirtilen koğuşların daha hijyenik ve sağlıklı bir birime taşınmasını talep etmişlerdir.

                        Bir diğer problemin koğuşların çok kalabalık olmasından kaynaklı hastalar için enfeksiyon riski oluşturduğu, bu olumsuz koşulların hastayı daha da hasta ettiği belirtildi. Cezaevi koşullarının en sıradan hastalık için dahi iyileşmeyi zorlaştırıcı etkenlerle dolu olduğu dolayısıyla, bu koşullar düzeltilmeden hastalıkların geçmesinin de beklenemeyeceği vurgulandı. Aksine hastalıkların ilerlediği ve tedavi imkanının kalmadığı söylendi.

                        Özellikle görüşülen hasta kadın tutsaklar kendi isimlerinin geçmemesi konusunda ortak tutum almışlarıdır. Önceliğin ağır hasta tutsaklara verilmesi ve ağır hasta durumda olan arkadaşlarının tahliye olmalarını istediklerini, bu süreç işletilmeden kendilerinin de bu konuda öncelik istemediklerini belirtmişlerdir.

                                        DİYARBAKIR BAROSU CEZAEVİ KOMİSYONU

                                                            Av. Öykü ÇAKMAK