Dersim Tertele’sinde Yaşamını Yitirenleri Saygı İle Anıyoruz…

04.05.2021

4 Mayıs 1937 tarihinde Bakanlar Kurulu’nun ‘Tunceli Tenkil Harekatı’ kararıyla Dersim’de katliam başlatıldı. 1938 yılının sonuna kadar devam eden bu süreçte; binlerce kişi katledilmiş, binlerce insanın sürgün edilmiş, yüzlerce köy boşaltılıp yakılmış, yüzlerce kız çocuğu evlatlık verilmiş/kaybettirilmiş, Seyit Rıza ve arkadaşları idam edilmiştir.

‘‘Mağaralara iltica etmişlerdi. Ordu zehirli gaz kullandı. Mağaraların kapısının içinde bunları fare gibi zehirledi. Yediden yetmişe o Dersim Kürtlerini kestiler. Kanlı bir harekat oldu. Dersim davası da bitti, hükümet otoritesi de köye ve Dersim’e girdi, böyle bitti”

Bu cümleler Dersim Katliamında görevli bir yetkilinin söylemleri olup yaşanan vahşeti açıkça itiraf etmiştir. Ancak geçen 84 yılda Dersim’de işlenen suçlarla ilgili tek bir sorumlu dahi yargı önüne çıkarılmadı, katliam mağdurlarının zararları giderilmedi.

2011 yılında, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ‘‘Devlet adına özür dilemek gerekiyorsa ve böyle bir literatür varsa, ben özür diliyorum’’ demiş ancak sonrasında bu karanlık geçmiş ile bir yüzleşme maalesef gerçekleşmemiştir.

“Geçmişle yüzleşme/hesaplaşma ” her iktidar döneminde sakıncalı ve korkulan bir alan ve kavram olarak görülmektedir. “Hesaplaşmanın” bir intikam silahı olarak görülme korkusundan vazgeçilmelidir. Yüzleşme ve hesaplaşma, toplumsal barışa ve tabiki insan haklarını önceleyen, demokrasi ve hukuk devleti değerlerine dayalı bir siyasal kültürün yerleşmesine katkı sunacaktır.

Diyarbakır Barosu olarak bir kez daha katliamda yaşamını yitirenleri saygı ile anıyor, bozulan adaletin sağlanması için devlet arşivlerinin açılarak yüzleşmeyi, 4 Mayıs’ın Dersim Tertelesi günü olarak kabul edilmesini, Dersim isminin iade edilmesini, sürgünler, kayıplar ve evlatlık alınan çocukların listesinin ve Seyit Rıza ile arkadaşlarının mezar yerlerinin açıklanmasını talep ediyoruz.

DİYARBAKIR BAROSU