Tarihi On Gözlü Köprü’nün Talan Edilmesine İlişkin Gerekli Başvuruları Yaptık.

23.07.2019

Tarihi On Gözlü Köprü’nün tarihi,doğal güzelliğinin korunması,etrafındaki kafe ve işletmelerin kaldırılması halkımızın,ziyaretçilerin ücretsiz faydalanabileceği alanlara dönüştürülmesi için gerekli tedbirlerin alınması amacıyla ilgili kurumlara başvuruda bulunduk.

                        Kent Merkezimizin güneyinde, Mardin Kapı’nın ötesinde, Kırklar Dağının etiğinde kurulmuş olan On Gözlü Köprü, ilimizin en önemli tarihsel değerlerinden biridir. Dicle Nehrinin iki yakasını yüzyıllardır birbirine bağlayan On Gözlü Köprü, şehirde meydana gelen tüm savaş ve tehlikelerde ilk korunan ve muhafaza altına alınan yapı olarak yüzyıllardır varlığı sürdürmektedir. Bu yönüyle On Gözlü Köprü ve çevresi, ilimizde en çok ziyaret edilen alanlardan biridir.

                        Bilindiği üzere; Dicle Nehrinin kenarında özellikle de tarihi On Gözlü Köprü’nün etrafında yoğunlaşacak şekilde çeşitli kafe ve işletmeler ticari faaliyette bulunmaktadır. Söz konusu kafe ve işletmelerin gerekli ruhsat ve izinlere sahip şekilde faaliyette bile bulunup bulunmadığı tarafımızca bilinmemekle birlikte söz konusu kafe ve işletmeler nedense gün geçtikçe Tarihi Köprünün ve Dicle Nehri’nin etrafındaki alanlarda biraz daha fazla yer kapma yarışına girerek, işletme alanlarını sürekli genişletmektedir. Öyle ki bu kafe ve işletmeler tarafından geçen yıllarda On Gözlü Köprü’nün köprü gözleri bile kapatılarak bu alanlar bile ticari amaçla kullanılmaya çalışılmıştır. Bilindiği gibi; On gözlü köprünün etrafında yoğunlaşan bu ticari kafe ve işletmeler nedeniyle ilimizdeki yurttaşlar veya yerli ve yabancı turistler,On gözlü köprünün etrafında bulunan bu alanlardanmaalesef hiçbir şekilde bedelsiz ve ücretsiz faydalanma imkânına sahip değildir. Ayrıca bahsi geçen bu kafe ve işletmeler tarafından çeşitli uygulamalarla nehrin akışına bile müdahale edildiği gibi nehir ve tarihi köprünün bulunduğu alanların tarihsel ve doğal güzelliğine de sürekli olarak zarar verilmektedir. On gözlü köprünün etrafında yoğunlaşan bu ticari kafe ve işletmeler sebebiyle, yurttaşlara veya yerli ve yabancı turistlere On Gözlü Köprü’nün üstüne çıkıp yürümek dışında bir seçenek adeta bırakılmamıştır. Bu kapsamda ilimizdeki yurttaşların veya yerli ve yabancı turistlerin doğal ve tarihi güzelliğe sahip bu alanlardan ücretsiz ve bedelsiz faydalanma hakkından yoksun bırakılması haksız ve hukuka aykırı bir hal almış durumdadır.

                        Her vatandaşın korunmuş çevre şartlarında, beden ve ruh sağlığı içinde yaşamını sürdürmesi gerektiğinden günümüzde sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkı temel insan haklarından biri haline gelmiştir.Anayasanın 56. maddesinde; Herkesin, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahip olduğu, çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemenin Devletin/Kamu kurumlarınınve vatandaşların ödevi olduğu düzenlenmiştir. Yine Anayasanın 63. maddesi uyarınca, Devlet/Kamu kurumları, tarih, kültür ve tabiat varlıklarının ve değerlerinin korunmasını sağlamak ve bu amaçla destekleyici ve teşvik edici tedbirleri almak zorundadır.

                        Bu çerçevede; kamu hizmetlerindeki bedelsizlik ilkesi de nazara alınarak, Dicle Nehrinin kenarında özellikle de tarihi On Gözlü Köprü’nün etrafında yoğunlaşan ticari kafe ve işletmelerin kaldırılması ve söz konusu alanların yurttaşların veya yerli ve yabancı turistlerin ücretsiz/bedelsiz faydalanabileceği alanlara dönüştürülmesi ve bahsi geçen alanların tarihi ve doğal güzelliğinin korunması için gerekli tedbirlerin alınması ve gerekli işlemlere başlanması hususunda; ilgili kurumlara başvurular yapılmıştır.

Diyarbakır Barosu

                                                                                    Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu