Page 79 - Diyarbakır Barosu Türkiye'de Kürtler Barış Süreci İçin Temel Gereksinimler
P. 79
yurttaşlll haklanna saygl atnrosfeinden yararlanmayl becerdi. Nitekim, örgİtİn gerç€kl€ı
şan
tirdlği §iddet eylemlerinjn boyutlan "Anayasanln kabul edildiği, ıkinci serbest seçimlerin yapıl,
dığ|, 8asklann özerkliğinin ülımll Bask politikacllarl taraflndan müzakere edildiği ve Bask böl
gerl parlamentosu için ilk serbest s€çiml€rin yaplldlğl 1978-1980 ylllarl araslnda doruğa çlk-
ll."I sayllar bunu herhangi bir t€reddüte yer blrakmadan gösteİm€ktedir: t960 ile Franco'nüJn
öldüğü yll olan ]975 araslnda, ETA yaklaşlk 43 kişinin ölününden sorumlu iken/ sadece yeni
demokratık anayasasünln mı]zaker€ €dildiği ve sonunda kabul edildiği yll olan ı978 yılında bu
sayl 65'e flrlamlş, Bask Özerklik Yasasl'nln kabul €dildiğj bjr sonraki yllda ETA'nln sebep oldu,
ğu ölümlerın saylsl daha da artarak 78'e çıkml§ ve yeni kendi kendini yönetim kü]rumlannın
sandalyeleİi için ilk bölgesel seçimlerin yaplldlğü bir 5onraki yllda ise 96 ile zirveye ulaşmlştlr,
Şiddetin bu ilk ıirv€sinin, sadece yurttaş özqürlüklerine saygl ortamlnın qetırdiği yeni fırsatla-
nn (ya da "nihayet lahat bir nefes alabilme hali"nin) bir ürünü mü, yoksa örqütün demokra-
tiklaşme 5ürecinin istikrarınl bozmak için kasten uyquladlğı bir strateji mi olduğu bilim insan-
lar nln Ve uzmanların araslnda ürtlşma konusudur- Ancak tanışllamayacak bir ş.y varsa, o
da ETA'nln saldlniannrn, hedeflerj ne oiursa ols!n, iç€rdiği şiddetin derec€sinin 9iderek aİt-
masln]n/ istikrarl 2aten pamuk ipliğine bağll bir durumı] daha da ıstikrarslz hale getiİdiğidir.
Franco'nun ölümünden sonraki ilk serbest seçimler, Madrid'deki congrc\o de Diputadot|ahol
geyi temsil edecek mılletv€killerjnin belirlenmesi için l977 ylllnln Haıiran aylnda yaplldl.
Basİ ülkesinde ortanln 5ağlrıda, "llımll" milliyetçi !e tarihi bir oluşum olan Partido Naciona-
//s!a yas.o (PNV) oylann %29,4'ünü alarak seçimlerden bölqenin en büyük siyasi gücü olarak
çlkarken, devlet çap nda bir pani olan Partido socialista obrero Espanol lPSoE' %26,6 oy
oİan yla onu çok yaklndan takip ettj, 5eç]mlerd€n üç yll önce, Madrid'deki Cafeteria Rolan,
do'nun ayrlm qözetmeksizin bombalanmasl sonucunda siVil halktan ı2 kişinin öldüğü, heİ za
manİinden daha fau la vahşet iç€ren bir eylemin ardlfıdan ETA'nln içinde baş gösteren görnş
aynllklan yizünden bu paramjljteİ örgüt ETA (politico-milita' ve ETA (miıitar) olmak üzere
jki fraksiyona bölünmüştü, ilk seçimden önceki aylard4 bu fraksiyonlardan ETA (p m), EE
lEürskadiko Ezkerra, yar,i "Bask solu") adıyla bir seçim koalisyonu kurmaya karar verdi; di
ğer fraksiyon ise seçimler€ parti olarak katllmak istem€dj, EE seçimde p€k başan göstereme-
di; aldlğü oylann oranl %6,ı'de kaldl.
iki yll sonİa, ikinci serbest seçimlerde, bölgedeki çeşitli slyasi 9üçlerin arkaslnda ne kadar
halk dest€ği olduğü] konusunda hala devam eden kuşkular da dağlldl. Bu s€çimde ETA (m)'nin
desbklediği Herri Batasuna (HB, yani "Halkln Birliği") oylarln %],5'ini kazandl, EE'nin ka-
zandığl %8'lik oyla bjrlikte bu, ETA'nln fraksiyonlarlna organik olarak bağlü olan radikal mil-
liyetçi partilerjn çekirdek destek kitlesinin oylanflln bölgedeki seçmen sayrslnln dörtte birin-
den biraz azlna denk 9eldiğini gösteriyordu. Bu oran, "lllmlü" milliyetçi PNV'nin elde ettiği
"^21,6'|k oy oranndaa hiİaz daha az, devlet çaplnda teşkilatlanmış olan sosyalist PsOE'nin
bı] defa alabildiği %r9,r'Iik oy oranlndan ıse bira2 dahaİaz|ayü.j
J @ J. Linu € Allnd stp:i, Poaı.nt of D@|,Ii. ll..siıi@ .nd cfugrd,ıfi (s!n]me Th. Joh.. aopkiir U n]wl
,uanJ.Lünı,"D.acrk3d!u..sbdoun]brioal€s|adod.la9Aub.omias,"rrE$rfud.]aAufuMiı\f.m'.dı!.l
iod/igu.ı, ğd, (Madridj l^s urod. Ejld]osd. Adm]n la. dn Loca|,1935) içl.d., s.603,