Page 72 - Uygulayıcılar İçin Mağdur Çocuklara Hukuki Destek El Kitabı

ULUSAL VE ULUSLARARASI ÇOCUK ADALET SİSTEMİ AÇISINDAN
DİYARBAKIR çocUK MAİIKEMELERİNDE GöRüLMEKTE oLAN
DAVALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Birleşmiş Milletler Çocuk Haklanna Dair Sözleşmesinin 4O.maddesinde,
ceza yasalannı ihlal ettiği iddiası ileri sürülen, itham edilen ya da ihlal ettiği
kabul edilen çocuklara sadece onlara uygulanabilen yasaların usullerin yer
alması, bununla ilgili çocuklara özgü kurum ve kuruluşların oluşturulmasr
gerektiği kabul edilmiştir. Bu kapsamda devletlere çocuklann insan haklarr ve
yasal güvencelere kavuşturulması 5ükümlülüğü getirilmiştir.

Ulusal mevzuatrmız Çocuk Koruma Kanunu ile çocuklara özgü, bir usul
benimsemiştir. Bu Kanunla çocuk mahkemeleri ve çocuk ağır ceza mahkeme-
leri kurulması öngörülmüş olup, bazı illerimiz de çocuğa özgiı mahkemeler
(kurumlarda) oluşturulmuştur.

Diyarbakır da çocuğa özgü mahkemeler oluşturulmuş olup; Diyarbakır
Barosu Çocuk Haklan Danrşma ve Uygulama Merkezi tarafından Diyarbakır
Çocuk Mahkemelerinde görülmekte olan dava dosyalanndan bir bölümü (436
dosya) taranarak elde edilen veriler ulusal ve uluslar arası çocuk adalet
sistemi açrsrndan değerlendirilmiştir.

Bu değerlendirmenin "-""r, çocuğa özgiin adalet sisteminin işleyişinin
mevcut ulusal ve uluslararası düzenlemelere aykın olan durumlarr ve
aksaklıklar1 ortaya çıkarmak ve etkin bir çocuk adalet sistemi kurulması için
yol gösterici olmaktadır.

Çocuk mahkemelerinde görülmekte olana dava_lar; soruşturma aşmasr ve
kovuşturma aşaınasl olmak üzere iki aşamada ele alınmıştrr. Bu aşamalarda
kurumlann ve müdafiilerin genel uygulamalan (incelenen dosyalarla sınrrlr
olarak) ortaya konulmuş ve öneriler oluşturulmuştur.

Bu çalışmanın çocuk adatet sistemine yol gösterici olmasr dileğiyle.

Avukat Hatice Kaynak
Avukat Nesrin Hatipoğlu

65