Page 63 - Diyarbakır Barosu Başkanlığı Yeni Anayasa Arayışları Konferansı 3-4 Nisan 2015

DjYARBAKlR BARosU BAşKANLlĞi

ıer hükümel slsıeminin çoğu Ball AVrupa\ee5kı ingilı7 De\leller loplu-
luğu.ülkelerinde oldukçd başanlı bir biçımde işledjgi b§linilehı]ir. A;cak
bu üIkeler dışındaki yerlerde \e ölellikle Atrika.da=pal]amenteı hüktimeı
sisıemi haşan1,1 olamamlşılr. Japonya. iwalı .e inglıi) oerıetıe. ıopiulırgu
ül*eleri dlşlnda paİIamenter hül,üme| sistemı ta7Ia rağbet gormimiş ie
kabul edjldiği ülkeIerde de kl§a bir süre sonra darbeleil. t"".ı"iiy..g."_
'Başk-an-
mlş Ve yerini o/oİr7e,, başkanlük hiikilmet sitemlerine bırakmıştı r.
lık hir]<ümet siıeminın uygulamadaki işleyişine bakııgımızda da, bu sıs-
temıİ Amerjka Bir|eŞil, Dev|el|eri {ABD) dlŞında bas-arlll o|madrpl rriv_
lenebülır. Latin Amerika ülkelerinde uygırlanan başlanlık si,temleİ ısıiİ-
rarsl/lüllara
çare olamadlk]arı gibi. stl slk darbelere re bu darbelcrin so-
ii:, :]r,+ dikiaıöı.lüklere }ol açmlştlr. Ku\\etler a}Tıllğl .o,"ri';.uı.
lar|ı :'r l:nqe sağlayacaclna hemen hemen uygulandı6ı bütijn Lalin
Am€nka üllelerjnde ba)Lanllğln abaflllmıŞ bir biçimini o;aya
çlkmlşllr,
ı aüın Amerıka'da bu dırrum ca dill$no olaral, adlandıılmakıadır, i o
halde hiikiim€t sistemleri konusunda ilk belirtilmesi gereken;,y;;;İ .;
selelcrde /a*//.*İ iyi işlemediğı olmaklad|ü

Demokatik geçiŞ sürecindeki her üIkenin en önemli önceliği demokra§i
bir halk destegini ve üıiktatörlüğe karşı d;;,;;
]:h]]ı:,,cüçlü ;;;_
ıdrlügünü sağlamakllr. Ne yallk ki. kamuoyrnun bu i\lmserliğl \e,-l._
mokra5ı ıçın gösterdiği isıek. eeeı hükumeı ıçinaeli çaİışmalrr-htll<ume.
ll1l{,1,1,H':",'|..]"i karşılayacak retormlann gerİekIeşm..i;,-;;;.l-
i:[l.],:,,i", hll]l bir biçımde yot olmaktadır. Hüktmet içındekiin_
Iaşma/llklar geçmişlen gelen anll.demokatik gtiçlerin kendiierini yeni_
den göslermelerine lırsJt saglayacakılr. Bu nedenle demokasive veni ge_
çen blr ulke üçın seçi]ecek hükümeı 5isıemın JltrJal ıaneıımin iiı,,liı,",
da\ranışını Ieş\ık elmesi gerekr. S,nunıa U,iıik; ;;;J;;'İ;,;;

lr-i_r,.]]İ 9rh, haIkın gö7ünden düşebiIir. Demokraıik geç-§ sijrecindetl
esas.ren]lke kamunUn bilinçIü üe bjlinçsi,, bir biçimde beİıll bir hükumeı-
Ien İoranmama5lnl demokrasiden hoşlanmama biçimıne dönüştiirebil-
mesIOır. Eu neden]e demokraıil geçiş sürecinde siyasaü si,ıem saiece i*_
|]ll'§r, o:Pj'. :ir,,,rrranda Lamu desteeinj önemlı ölçüde yiıiren
'nh;-
'
melü v4)a lüderleri .leğüşıilebiln" kar.Lliıcİinc de sahip olması gerekır.

6j