Page 52 - Diyarbakır Barosu Başkanlığı Yeni Anayasa Arayışları Konferansı 3-4 Nisan 2015

YENi ARAYlşLARl KoNFERANsl
^NAYAsA
sele. Mesela arkadaşlanmız söz eftiler. 12 Eylül anayasasınln revizyonu,
hak ve özgürlüklerle ilgili bir çok olumlu da olabilecek bir çok şey yapıl-
dı. Hakikaten bunu inkar etmek mümkiin değil. Fakat devlet teşkilatlan-
masıyla ilgili pek fızla bir şey yapılmadı. Yani devletin iktidaI aygltlan-
nln kullanılmasıyla ilgili. sadece AK Parti açısmdan söylemiyoıum. So-
nuçta 83'ten bu yana, faİkll iktidarlar bir birini takip etti. Tümü açıslndan
bakmak lazım. Çok da fazla bir şey yapılmadı o konuda. Bak!ğımlz za-
man, özellikle yürütme cihazl açısından düŞtindüğümüzde o yürütme Mil-
li cüven]ik Konseyj'nin hedeflediği Kenan Evren'e giydirilecek ktyafetle
tanımlanmlş bir cumhubaşkanlığı tigürü üzerinden bir yapıyı sergiliyor.
Ne değişti? Bir şey değişmedi. Bilakis daha konsolide edildi.

Başka açılardan baklldlğlnüz zaman. Şimdj bunları zannediyorum sorgu-
lamamrz lazım. Herhalde yeni kavramrnı tımak içinde söylemek gere-
kirse. yenilik bu değil. İronik bir durum aslında. Muhtemelen sizler de
takip etmişsinizdir. Bu meclisteki komisyon uzlaştlğü bir çok noktada, 12
Ev]ül melni üsfunde de ullaŞlılaf. Bu bir ironidlr yani. Baİülğ|ml/ /aman
hçbir şey lart eımiyor, iltidar panisı. muhalefet falan değll, Yani o an,
lamda bir a)T ışma ürunü olarak değil; uzlaşllan birlikte uzlaştlan bir me-
sele.
Hani hepsi değil. Bütiin htikiimler için demiyorum. Bütün mutabakat
ürünleri öyledi, demiyorum. Ama mevcut 12 Eylül.metni, asllnda bir
verde de bir uztaşma ironisıyle dc karşı karşıla. Şimdı bu olabi]ecek bir
İe1 drgildir, Hul,uken kabut edilebilir bir meıin olabilır o anlamda, O
6aşka bir şey, Ama orada uzlaşılabitir. Yani bunun dikkate alınması gere-
kiı Bür ne kadar olacak? Bunun kıvamı nedir'] Ne kadar olmu§fur? Bun-
lar hepsi ölçülüp tartılıp ortaya konulabilecek şeyler. Çünkü hepsi ortada
ve gorulebiiecei< şeylei, Yani çuvaldızı kendimize batırmamız laam diye
düşüntiyorum. Yenilik vasfüna sahip olmanln böyle olmayacağını göster-
mek adına.
Ben siireç anayasacılığlna işaıet etmiştim ki o noktada be]ki ona bir yeni
deger dalıa eklenebilir. Haklar açısından baktığınız zaman, haklan bir
deitet hegemonyası karşısında nasıl güçlendirdiği ölçüde o anayasa hak-
lar cephe;i itibariyle ve devlet teşkilatının özellikle tasarlanması bağla-
m,nda dikİate aı,nmasl gereken bir denİl€mi, bir dengeyi ortaya koymak
durumıınala. Dolayısıy]a aensiz, dengesiz olmasü söz konusu değil bu ta-
bi. Tiirkiye'nin yakln geçmiş miraslndan hareketle, farklı biçimlerde tar-
hşülabiliy;r. Yani iktidar etmcye karşı bjr yargı cihazınln frenlemesj me-
selesi aegil. Ama buıada yargının da sorumluluğu var. Aynı zamanda yü-
rütmeni; de sorumluluğu var. Yasaman|n da sorumluluğu var, Bakın
anayasanrn 90. Maddesini 2004 yılünda ilk AK PaIti hükiimeti değjştirdi
ve 6nemli bir hüktim getidi. Kanunlarla hak ve özgürlüklere ilişkin ulus-

50