Page 20 - Diyarbakır Barosu Başkanlığı Yeni Anayasa Arayışları Konferansı 3-4 Nisan 2015

YENi ANAYASA ARAYlŞtnRl KoNFERANsI

diizenleme, dışlayıcı, eşit]iğe aykın olduğu gibi topıumsal barışa da hiz-
met ğtmeyecekir.

j
Değerl basün mensupları;
Başta Kijİler olmak ijzere, anadilleri farkh o]an Türkiye Cumhudyeti va-
tandaşlarünün anadilinde eğilam hakkü anayasal güvenceye ka\,rrştıırulma-
lıdlr. Anadilleri Türkçe olmayan toplumsal kesimlere yapılan yiizyıll*
bir hak§ızlığn, anayasal düzenleme dlşındaki bir formülle kesin çöziimü
sağlanamaz. Anadilinde eğitim gibi ternel bir insani hak anayasal hü-
kümlerin altında bir norma b|rakılarak geçiştirilemez, Yeni anayasada
anadilde eğitimin temel bir hak olduğu, dev]etin vatandaşlarının ihtiyaç
ve taleple.ini gözeterek anadilde eğitim düzenlemeleri yapacağü biçimde
açlk bir hükme yer vermelidir. Hali hazırda devletin salt ideo]ojik tercih-
leriyle oluşturulan, böylesi bir yapllanma, kamu hizmetlerinin €tkin ve
verimli bir şekilde tutulmasına yerel demokrasinin güçlendirilmesine de-
mokatik siyasal kiiltiıriin yayglnlaşmasına hizmet edeceği gibi Kiilt me_
selesinin çözümünde de büyük bir katk] sunacaktır. Bu amaçla bir an ön-
ce Avrupa yelel öz€ıllik şaİtlna konulan çekincelet kaldınlmalı, bu şartta
yazıIı olan ilkelere uygun bir düzenlemeye yeni anayasada yer ve.ilmeli-
dir.

Değerliaİkadaş]at;

Tiiİkiye toplumu etnik, dil§el ve kiiltürcl açıdan çeşitli]ik arz ettiği gibi
din ve inançlar bakımından da zengin bir dokuya sahipıir. Toplumun bu
zengin inanç dokusu gözetile.ek. bülün din ve inançlar karşısında devle-
tin mutıak tamfsızlığı sağlanmalıdlr. Demokasinin temel iIkelerinden biri
olan çoğulcu]uk, devletin dinler ve inançlal karŞısında eŞit mesafe de bu-
lunmasünü bunlardan herhangi birinden yana ya da ona karş, bir tavır içe-
risind€ bulunmastnt yasaklar. Toplumsal barışün sağlanmasında hayati
öneme sahip olan bu ilke, yeni anayasada açıkça yer almalıdır, Öte yan-
dan iktidaldaki siyasi parti ve seçilmiş cumhurbaşkanı sayln Erdoğan,
Türkiye'nin parlamenter sistemi terk etmesi gerektiğini, parlamento da
yeterli sandaIyenin sağJanması durumırnila başkanlık sistemine geçilece-
ğinj, 7 Haziran da yapılacak parlamento seçiminin halkln parlamentel sis-
tem ile başkan]* sistemi araslnda tercih yapacağı bir refefandum niteli-
ğinde olacağml ifade etmektedir. Peki başkanlık sisteminde devletin ve
idarenin yapısı nasll şekilleneceklir? Keza Türkiye'nin tarihi, toplumsal
Ve yönetim geçmişi bağlamında böyle bjr sistemin uygulanmasl mürrüiin
mü? Dahası Tiirkiye koşul]arında başkanhk sistemi sürdürülebiliİ bir de-
mokrasi ile paralel gidebilir mi?

lt