Page 18 - Diyarbakır Barosu Başkanlığı Yeni Anayasa Arayışları Konferansı 3-4 Nisan 2015

YENi ANAYASA ARAYI Rl l(oNlı.]RANsI
caklan, seçim progpm ve vaatleri kamuo}una deklare €decekleri günle-
rin ariiesinde yenianayasa formunu tartlşmaya açarak bu konuya müte-
vazı bir k2tkı sunmak istedik.
Yeni sivil ve demokratik bir anayasa. erlelenemez top]umsal bir ihtiyaç
oıJrgu giui, ot"a.n u.i toplumun neredeyse tüm kesimlerinin bir talebi
olara-k d-a hep tarrlşlla gelrniştir. Halen TBMM'de gn,ıbu bulunan siyasi
partilerin oluşturduğu anayasa uzlışma komisyonunu uzun sürc yen| ana-
vas" çul,şruıonn, y-ti.ımi\. ycnj ana}a§a mclninin yalımlnda bir mesafe
'*uı ejil-iş, ancak'bu dönemd§ }enı anayas.r çalışması ıamamlanamadan
akamete uğramıştır. Tafihi ve toplümsat hakstzlük ve adat€tsizliklerin ya-
,rn,e, ohribaı ve lıntmalarl onafmanln. }eni blr başlangıç yapmanln ve
loplimun birlikte yoluna devam elme\inin esaslü araçlaflndan bin de ıop-
lu;sal mutabakat belg€si olan ve toplumun bir arada ve banş içinde ya-

Şamasınln temel esaslarıff belirleyen ve en üst norm niteliğinde olan ana-
yasalardır. Bu lü ıoplumsal mutabakat betgeleri. genellikle tarihsel dö-
n€meç noktalarında gündeme gelmektedir.

Bu çerçevede yakla§ık yiizyıllık bir tarihset derinliği olan ve otıız ylldtr
silahlı çaışma içerisinde varlığlnı d€vam ettiren Kiirt meselesine, kalücl
bir banşçıl çözüm arayışl ile yeni anayasann yapım sürecinin paralel bir
şekilde gelişmesi, toplumumuza tarihi bif fürsatİa sunmaktadrr.

Değerli misafirler,

Bilindiği 8ibi Cumhuriyelin kuruluşuyla birlikte Tiakiye toplumunun et-
nik, inanç, dil ve kültilrel çeşitliliği yadsınmtŞ, ekonomik, sosyal. kültii-
rel eğitim ve hatta fiili yaşama kadar toplumsal yaşamın tüm alanlan tek
bir etnik köken tek bir di]. tek bir kiihür ve inanca göre şekiilendirilmeye
çalışılmıştır. Başta Kürt meselesi olmak üzere bugüne kadar yaşanmış
toplurnsal sorun ve itilaflar bu anlayış !c politikalardan ka}alaklanmıştr.
Bu nedenle dil, kiiltür, vatandaşlık, din inanç ve devletin yapısı gibi esash
konulann ilişkin anayasal dalzenlemelere dair değerlendirmelerimizi de
bu konferansımız vesilesiyle çok kl§aca dile getirmek isterim.

Değerli misafirler;

Halen yürürlüke olan aDayasanün başlangç bölümtinden son hükümlerı
ne kadaİ. Türkiye toplumunun sosyal gerçekliğine ve günümiiz demoI(ra-
si anlayışlna aylort diizenlemeler bulunmaktadlr. Anayasala.ın tem€l fel-
set'e ve ilkeleİi, genellikle anayasalann başlangıç bölumlerinde yer al-
maktadlr. Başlanglç bölİmlen bulunma}an anayasalar olmakla birlıkıe.
blrçok üIkenin anayasalarlnda başlangıç bdlümleri yer almakladIr, ozel-
likle uzunca bil süre yaşanan çatışmalı ortamlann yaİattığl toplumsal
dram ve travmalann yayg,n ve yoğun olduğıı toplumlar da toplumsal bir

t6