Page 19 - Diyarbakır Barosu Başkanlığı Yeni Anayasa Arayışları Konferansı 3-4 Nisan 2015

DiYAR8AKIR BARosU BAşl<ANLıĞı

barışı tesis edebilmenin ve banşçtl bir niteliğinin normatifbir çerçevesini
çizebilmcnin bir gereği olaİak hazırlanan anayasaların başlangıç bö]ümle-
rinde, geçmjşte yaşanan adaletsizliklere \.,ugu yapıldlğı ve bir daha ayıı
uygulamalann yaşanmayacağına dair toplumsal irade ve karallllığn ifade
edildiği ve yeni dönemin temel değcr ve ilkelerine yer verildiği bilinmek-
tedir.

Ttjrkye toplumunun bif parças,nı oluşturan başta Kürtler olmak üzerc,
bugüne kadar dtşlanan ve öteki]eştirilen çeşitli toplumsal kesim]erin ana-
yasaya ve anayasal düzene karşl derin bir güvensizlik duygusuna sahip
oldukları gerçeği dikkat€ alındığlnda, yeni anayasanın başlanglç bölü-
münde böyle bir ifadeye yer vermenin ne denli gerekli olduğu takdir edi-
lecekir, Bu nedenle. yeni anayasanın ba§langlç bölümü yaşanan ıarihi
hakstzltk ve ada]etsizliklere wrgu yapmanın yanü süra. her türlü etnik, di-
ni, id€olojik ve kültiirel oir keline onlaşılüllrüad' arındırılmalıdır.

Değelli misafirler; Tiakiye farklı dil. din, inanç ve kültürlerc sahip bir
toplumsal yapıya sahiptir. son olarak yapılan bir araştlrmaya göIe Türki-
ye'de etnik kimliğini Kiirt olarak tanımlayarak ifade eden, on beş milyo-
na yakn halk bulunmakadır. Bu büyüklüke olmazsa bile farkh etnik
özelliklere sahip ve farklı diller konuşan başka topluluklardan vatandaşla-
nmlz bulunnraktadlr. Bu nedenlc Türkiye Cunüuiiyeıin rcsmi dili Türkçe
olmakla birlikıe diğer dillerde anayasal güvenceyc kavuşturulmalıdlr.
Toplumun ihtiyaçları gözetilerek bu dillerle de kamu hizmetle nin su-
nulmasını mümkün kılacak bir anayasal düzenleme yoluna gidilmelidir.

Değerli misafirler, yeni anayasada devletin Cumhuriyet olan şekliyle,
demokatik hukuk devleti,laik ve insan haklanna dayanan niüeliği dışında
değiştirilmeyecek hükiİn]ere yer verilmemelidir. Özellikle yürürlüktekj
anayasa da yef alan Atatürk ilkeleri Ve inkrlapları ve devletin ülkesi ve
milletiyle bölünmez bütünlüğü gibi bu güne kadar toplumun faIklı kesim-
lerinin hak ve özgürtük taleplerini bastürmada Ve sınırlamada rcfcrans
noİm olarak kullanılan kavramlara "değiŞtirilemez hükümlei' aras,nda
yer verilmemelidir. Mevcut anayasa da yer alan ve egemenliği isim antla-
rak, tek bir etnik unsura ait kılan düzenleme, yeni anayasanın herkesin
anayasası o]masl gerekiğine ilişkin yaklaşüm]a bağdaşmadtğ, gibi, cşitlik
ilkesi ve kardeŞlik hukul:uy]a da bağdaŞmamaıladtr. Egemenliğin yegane
kaFüağı halk,n iradesi ve hukukun üslünlüğü otmalıdır. Öte yandan ycni
anayasadaki vatandaşlık diizenlenmesi de etnik atıf ve kavramlar içer-
memelidir, Nüf'tısun daha büyük bir bölümünü de oluştursa, vatandaşlık
herhangi bir etnik kiimenin ismiyle onımlanmamal|. vaündaşhk tanımı,
devletin toplumun belirli bir kesimine ait olduğu anlaytşlna yol açacak bir
njtelike olmamalıdlr. Vatandaş]lk tanlml, Tiilkiye Cumhuriyetinin bütiin
vatandaş]arınI kapsamalıdır. Tek bir ctnik kültiırel kesime aıfla yapılacak

17