Page 14 - Diyarbakır Barosu İstanbul Protokolü

DlYARBAKlR BARosU

ce qören[erin tedavi5inde gereksınimLerin değertendiritmesi de dahit ol,mak
üzere başka koşu[[arda da kulLanl[abiLir- Kllavuz aynca, işkence kanıtlannl göz
ardl etmeye,farkll göstelmeye veya tahrif etmeye zorLanan 5ağLlk (a[lŞanLarl-
nln durum[arlnda, sağhk ça[lşanlarl ve ontar hakklnda hüküm verecek o[antar
için de ulusbralasl bir başvuru kaynağl niteLiğindediL
son yirmi ytl, jçinde işkence Ve 50nuçLanna iLişkin çok şey öğreniLdi, ancak bür

Kltavı.]z geLiştiritmeden önce işkencenin betgel,endiriLmesi konusunda uLus-
[ararasl kuratlar mevcut değildi.lşkence ve Djğer zounone, insonLük DlŞı,Aşoğ1-
llyücü Muomele veyo cezololün Etl,üliBiçimde sofulşıurutnolü ve Belgeleodüriin 5ü
lçin Külovu2'un \lslanbul Protokolü) amaCl,lşkence Ve kötü muam;te gordüğü
nü öne süren bireyterin değerLendiaitmesi, işkence iddiatannln inceLenmesi
Ve bu tür bulgulann ya19l merciLerine, soruştulma yapmakla yükümtü diğer
kurumLara raporlanmasl için utusLararasl kuralları betirteyen bir başvuru k;y-
nağl o(maktlt Kllavuz, lşkence ve Diğer zolinone,lnsontük DlŞü ve Aşoğllayicü
Muonele veyo cezolonn Etkili Biçinde SoruŞturulnosü ve Belgelendiilnesine
Kılovuzluk Eden llketeri de açermektedjr (Bkz. Ek l). Bu itkeaeı işkencenin etkiti
bır biçimde betgetendiritmesini sağtamak için DevletLerin uymasl qereken
a59ari standalttan be[ırlemektedjr.5 KlLavuzun jçeadiği kurattaf, statik bir me-
tin,statik bir protokol olarak a19llanmamalldlr KllavıJz'da yer alan kuraLıaı
ltkeler bdlümunün içerdioi minimurr\ standalttar|n aynntlll bir biçlmde eLe
allnmasıy[a otuştu ru [m uştua Ve bu kurattaıeldeki kaynaktar makut bir biçim-
de değertendiril,e.ek uy9u[anmaLldlr.
Kltavüız ve İtkeLeı 15 ülkeye dağlLmış otan 40 ö19üt veya kurumu temsiL eden.
hukuk, sağtlk Ve insan hakıan atanlnda çaLışan 75'ten fazla uzmanln üç ylltlk
araştlrma, anaIiz ve taslak metin yazlm| çalışmatannün ÜlünÜdÜt Bu kılavuz;
Şiti, Kosta Rika, Danimarka, in9iltere, Fransa, iş9at aıtlndaki Fitistin toprakıarl
(Gazze), ALmanya, Hindistan, lsrai[. HoLtanda, Güney Afrika, sri Lanka, Türkiye
ve Amerika Birteşik DevLetterihden geten adti tlp uzman[an, hekjmter, p5iko-
lo9[ar, insan hak[arl g62lemciLeri ve avukatlarln ortak çatlşmaslyla tasarlanıp
hazlr[anmlşt|ı

PRoToKoLÜN YAzlMlNA (ATKIDA 8uLutlANl-AR VE D|ĞER KAT|L|MC|LAR
Proje Koordanatörleri:
0ı Vincent La(opino, insan Haklarl için Hekimter (Physiaians for Human
Riqhts PHR),A8D, 8oston
Dr Önder Özkatlpçl,Türkiye İnsan Haktarl Vakfl o|H\4, lstanbut
M5, carotine schtaı İşkence KufbanLarl içrn Eytem Örgato (Action for Torture
survivors HRFT), lsviçre, cenevre

5 işl€nce_e z.limare,lnintlk D,şl ya dl AşağlLryn MlameLevey. cezanln Etkin 8et9Ğle.diriln6i
lLkeleİi55//89 sayü ve 4Antlk 2000 tal hLi BM Gen€l Kurut kalun,;2ooo/4] *y|l, v" 21Ni9n 2o6b
ta.ihli lngn Hakla.(omi§yon( karanna ellenmi5 v. her lkis nd€ de oytannadan k;but€ditmirt.

72