Çocuk Teşhirine Suç Duyurusu - Haberler

16.01.2015

Diyarbakır da suça itilmiş çocukların fişlenmesi ve aynı çocukların isim ve diğer bilgilerinin bazı kurumların İnternet sitelerinde teşhir edilmesine ilişkin Diyarbakır Barosu adına Baro Başkanımız Av. Tahir ELÇİ tarafından Diyarbakır Savcılığına sunulan dilekçe aşağıdadır.

DİYARBAKIR BAROSU

BAŞKANLIĞI

Sayı : 2015/121

CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA

DİYARBAKIR

ŞİKÂYET EDEN :Diyarbakır Barosu Başkanlığı Adına Baro Başkanı Av. Tahir ELÇİ

ŞİKÂYET EDİLEN : Savcılığınızca yapılacak araştırma-incelemeler sonunda aşağıda

yazılı suçta sorumluluğu bulunan Diyarbakır Valiliği Emniyet

Müdürlüğü ile il ve İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri görevlileri.

SUÇ : Görevi Kötüye Kullanmak.

T.KONUSU : Şüphelilerin tespiti ile haklarında görevi kötüye kullanmaktan ceza

davası ikamesi talebinden ibarettir.

AÇIKLAMALAR :

Yazılı ve görsel medya aracılığı ile 14.01.2015 tarihinde kamuoyuna yansıyan haberlerde; ‘’Diyarbakır’da öğrencilerin polis tarafından fişlenme çalışması geçen yıl Ekim ayında başladı. Kobani olaylarından sonra Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü’nde yapılan toplantıda önemli kararlar alındı. Bu kararlar doğrultusunda çalışma başlatıldı ve öğrenciler fişlenmeye başladı. 17 Kasım 2014 tarihinde gazetecilere açıklamalarda bulunan Diyarbakır Emniyet Müdürü Halis Böğürcü, kamu esenliğinin sağlanmasına ilişkin alınan kararın uygulamaya geçirildiğini belirterek, 226 çocuğun velisi hakkında işlem yapıldığını söyledi. 30 Kasım’da ise polisin aralarında 6, 8, 9 ve 10 yaşındakilerin de olduğu 872 çocuğu fişlediği ortaya çıktı. Diyarbakır Emniyet Müdürlüğünün o dönemde belirlediği öğrencilerin listesini Diyarbakır Milli Eğitim Müdürlüğü’ne gönderdiği ve haklarında işlem yapılmasına istediği ortaya çıktı. Diyarbakır Milli Eğitim Müdürlüğü ise polisin kendisine gönderdiği fişleme listesini okullarının belirlenmesi için ilçe milli eğitim müdürlüklerine gönderdi.

Milli Eğitim, suça karışmış, cinsel istismara ve tecavüze uğramış 872 çocuğun listesini bütün kimlik bilgileri ve ev adresleriyle kurumun internet sitesinden yayımladı. Skandal liste herkesin ulaşabileceği şekilde 3 gün boyunca sitede kaldı. Listenin önünde ise şöyle bir talimat yer aldı: “Çocuklarla ilgili bir incelemeye esas olmak üzere ekli listede bilgileri bulunan çocukların hangi okullarda öğrenim gördüklerine ait bilginin ivedi olarak ‘ciraklikyayginegitim@gmail.com’ resmi mail adresine gönderilmesi.” Listenin yayımlanması fişlemelerin boyutunu da ortaya çıkardı. Polisin çocuk şubesine başvuran öğrencilerin başvurma nedenlerini açıkça yazması dikkat çekti. "Şubeye geliş nedeni" bölümünde tecavüze, cinsel istismara uğramış ve zorla alıkonulmuş çocukların isimleri, anne babalarının adları ve ev adresleriyle birlikte teşhir edildi. Listede ayrıca intihara teşebbüs etmiş, aile içi şiddete uğramış, yaralanmış, kötü muameleye maruz kalmış çocuklar da isim isim adresleri ve TC kimlik numaralarıyla birlikte yer aldı. Fişleme listesi herhangi bir açıklama yapılmadan kaldırıldı. Skandalın ortaya çıkması üzerine Bağlar İlçe Milli Eğitim Müdürü Hacı Ali Çelik, Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı’nın talimatıyla görevden alındı.’’şeklinde haberler kamuoyu ile paylaşılmıştır.

1)Bu haberden yaklaşık olarak 1 ay önce basına yansıyan benzer haberlere ilişkin Baromuz Çocuk Hakları Merkezi üyeleri tarafından, Valilik Makamına yazılı müracaatta bulunuldu. Aynı anda yapılan sözel görüşme neticesinde çocukların fişlenmesi gibi bir durumun söz konusu olmadığı, Valilik Makamınca Emniyet Müdürlüğünden çocukların isimlerinin SODES kapsamında yapılması planlanan bir proje için istenildiği, bu projenin amacı suça sürüklenen-mağdur-sokakta çalışan veya dilencilik yapan çocukların eğitime ve topluma kazandırılması olduğu üyelerimizle paylaşılmış olup, halen 25.12.2015 tarih ve 2014/3518 Baro Evrak sayı numaralı yazılı müracaatımıza bir cevap verilmemiştir.

2)Yukarıda basına yansıyan ve alıntı yaptığımız 14.01.2015 tarihli haberlerde; yapılması hedeflenen projenin amacını aştığı, Emniyet Müdürlüğünce paylaşılmaması gereken ve adli kayıt gizliliğine uyulmadan, çocuk isimlerinin ad, soyad, TC kimlik Numaraları, anne, baba adı, adresleri ve kimi çocukların haklarında başlatılan soruşturmaya konu suç ve kimi çocukların da mağduru olduğu suçun isimleri Milli Eğitim Müdürlüğü ile paylaşılmıştır. Yine zincirleme şekilde; paylaşılmaması gereken bu liste çocukları ifşa edici bir şekilde Bağlar ve Yenişehir İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün Web sitelerinde yayınlanmıştır.

3) Bildirilen çocuk isimlerinin kamuoyuna açık şekilde yayınlanması davranışının; tüm çocukları ve ailelerini mağdur ettiği gibi, çocukların geleceğini etkileyecek kastı aşan bir davranış olduğu ve ceza kanunu bağlamında ‘’Görevi Kötüye Kullanma Suçunu’’ oluşturduğu oldukça açıktır.

4) Zincirleme şekilde İl Emniyet Müdürlüğü’nün-Bağlar ve Yenişehir İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün memurları kanalı ile işlenen bu eylem; Anayasanın ‘’ Özel Hayatın Gizliliği’’ başlıklı 20.maddesi, Suç ve Cezalara İlişkin Esaslar başlıklı 38.maddesi, Ailenin Korunması başlıklı 41.maddesi ihlal edilmiştir.

Çocuk Koruma Kanunu’nun 4.maddesinin l)bendi ‘’Çocuklar hakkında yürütülen işlemlerde, yargılama ve kararların yerine getirilmesinde kimliğinin başkaları tarafından belirlenememesine yönelik önlemler alınması,’’ maddesi,

Yine; taraf olarak 1989 yılında imzaladığımız ve Anayasamızın 90.maddesi gereği uygulamak zorunda olduğumuz Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin 40.maddesi;

‘’1. Taraf Devletler, hakkında ceza yasasını ihlal ettiği iddia edilen ya da ihlal ettiği kabul edilen her çocuğun; çocuğun yaşı ve yeniden topluma kazandırılmasının ve toplumda yapıcı rol üstlenmesinin arzu edilir olduğu hususları göz önünde bulundurularak, taşıdığı saygınlık ve değer duygusunu geliştirecek ve başkalarının da insan haklarına ve temel özgürlüklerine saygı duymasını pekiştirecek nitelikte muamele görme hakkını kabul ederler.

2. Bu amaçla ve uluslararası belgelerin ilgili hükümleri göz önünde tutularak Taraf Devletler özellikle şunları sağlarlar, başlıklı maddenin;

b. Hakkında ceza kanununu ihlal iddiası veya ithamı bulunan her çocuk aşağıdaki asgari güvencelere sahiptir:

i. Hakkındaki suçlama yasal olarak sabit oluncaya kadar masum sayılmak;
vii. Kovuşturmanın her aşamasında özel hayatının gizliliğine tam saygı gösterilmesine hakkı olmak’’ bendleri,

Birleşmiş Milletler Çocuk Ceza Adaleti Sisteminin Uygulanması Hakkında Asgarî Standart Kurallar(Beijing Kuralları)’ının;

8. Özel yaşamın gizliliğinin korunması 8.1 Her aşamada çocuğun afişe olması yahut damgalanması gibi zararlara yol açabilecek durumların ortadan kaldırılması için gizliliğe azamî özen gösterilmelidir. 8.2 İlke olarak, çocuk suçlunun kimliğine ilişkin hiçbir bilginin yayınlanmasına izin verilmemelidir.

21. Kayıtlar

21.1 Çocuk suçlulara ilişkin kayıtlar kesinlikle gizli tutulmalı ve üçüncü kişilerin bilgisine kapalı olmalıdır. Kayıtların ayrıntıları sadece davaya bakmış veya konuyla görevi gereği ilgilenmiş yetkili kişilerle sınırlı tutulmalıdır.

21.2 Çocuk suçlulara ilişkin kayıtlar aynı çocuğu ilgilendiren yetişkinlere ait davalarda kullanılmamalıdır. ‘’şeklinde hüküm altına alınan Uluslararası Sözleşmeler ve iç hukuk kurallarımız aleni bir şekilde ihlal edilmiştir.

5) Ayrıntılı olarak izah ettiğimiz ve Savcılığınızca yapılacak araştırma neticesinde; tespit edilecek suç ve bu suçun failleri olan Kamu görevlilerinin tespiti ile haklarında kamu davası açılması talep ederiz.

SONUÇ :Yukarıda arz ve izah ettiğimiz nedenler ve Savcılığınızca re’sen gözetilecek hususlarla birlikte, Savcılığınızca yapılacak araştırma-incelemeler sonunda yukarıda yazılı suçta sorumluluğu bulunan Diyarbakır Valiliği Emniyet Müdürlüğü ile il ve İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri görevlileri hakkında kamu davası açılması için gerekli işlemlerin yapılmasını arz ve talep ederiz.16.01.2015 .

Şikayet Eden

Diyarbakır Barosu Başkanı

Av. Tahir ELÇİ