Page 64 - Uygulayıcılar İçin Mağdur Çocuklara Hukuki Destek El Kitabı

Ceza Muhakemesi Kanununda Mağdurun Korunması

Bu müdahaleler ancak tabip tarafından veya tabip gözetiminde §ağlık
mesleğ mensubu diğer bir kişi tarafından yapılabilir.

Tıbbi ınüdahaleler, hekimlik sanatının ve tıp biliminin kabul ettiği
yöntem ve araçlarla yapılır.

İlgilinin rızası

Madde 18 - Mevzuatta aranan tüm koşulların gerçekleşmiş olnasııe ve
şüphelt sanık veya dlğer kişilerin bu konuda aydıılatılnış olmalarına
rağmen muayene yapılmasına ya da örnek alınmasına rıza vermemeleri
hilinde, kararın infazı için ilgilinin muayenesini veya vücudundan örnek
alıımasını sağlamak üzere ilgili Cumhuriyet başsavcılığnca gerekli
önlemler alınır.
Mağdurun rlzaslnın varlığ hilinde bu lşlemlerin yapılabilmesi için
Yönetmeüğin 7 nci ve 8 inci maddeleri uyarıııca karaı alınmasına gerek
yoktur.

Bir suçun aydınlatılmasını sağlamak amacıyla, şüpheli, sanık ve diğer
kişilerln kendiliğinden başvurarek rıza göstermelerl hilinde, soruşturma
evresinde Cumhuriyet savcısının lstemi, kovuşturma aşama§lnda ise
hiklm veya mahkeme kararıyla tıbbi muayeneleri yapılabilir ya da
vücutlarından öraek alınabilir.

Hastanın verilen bilgiler ile uygulanması düşünülen tedavi yöntemine
özgürce karar verebilecek hale getirilmesi aydınlatma, hastanın yapılacak
tıbbi işlemler için bilinçli olarak vereceği izin ise t|za (onam) olarak
tanımlanmaktadır.
Anayasamrzın 1,7. maddesi "Herkes, yaşama ve manevi varlığını geliştirme
hakkına sahiptir. Tıbbi zorunluluklar ve kanunda yazılı haller drşrnda, kişinin
vücut bütünlüğüne dokunularnaz, rızası olmadan bilimsel ve tıbbi deneylere
tabi tutulamaz" hükmü ile vücut dokunulmazlığını güvence altına almaktadrr.
Tedavinin olumlu veya olumsuz yönlerini bilmeden rrza gösteren hastanrn
kendi serbest iradesi ile karar verdiğinden söz edilemez. Ancak yeterli bir
bilgiye sahip olan hasta önerilen tedaviye razı o|up olmama konusunda
özgürce karar verebilir. Aydınlatma srrasrnda verilen bilgilerin hastanın
anlayabileceği şekilde eğitim, kültürel ve sosyal seviyesine uygun olarak ve
anlaşılabilir şekilde verilmesi gereklidir.
CJı{K 76 ve Ceza Muhakemesinde Beden Muayenesi, Genetik İncelemeler
Ve Fizik Kimliğin Tespiti Hakkında Yönetmeliğin 18. maddesi rvaya krsmen

56