Page 11 - Diyarbakır Barosu Başkanlığı Yeni Anayasa Arayışları Konferansı 3-4 Nisan 2015

D iYARBAKIR BARos U BAşXANLIĞü

bö]ünmez bütiinlüğü" gibibugüne kadar toplumun fafkh kesimlerinin hal
ve özgürlük taleplerini bastıİmada ve slnırlamada refelans norm olarak
kullanllan kavramlara değiştirilemez hükiimler arasında yer verilmemeli.

Eşitlik ilkesi

Kimi siyasi panilerin Anayasa Uzlaşma Komisyonu'na sunduklafi öneri
m€tinlelinde yer alan ve egemenliği -isim anılarak_ tek bir etnik unsura
ait krlan teklifler, yeni anayasanın herkesin anayasası o]rnası gerektiğine
ilişkin yakIaşım]a bağdaşmadığ, gibi, eşitlik ilkesi ve kardeşlik hukukııyla
da bağdaşmıyor. Egemenliğin yegane kaynağı halk]n iradesi ve hukukun
üstünlüğüdit.

VatandaŞhk dinenleDesi

Öte yandan yeni anayasadaki "vatandaşhk" düzenlemesi de, etnik ahfve
kavmmlal içermemeli. Nüfrı§un daha büyük bir böliimijnü de oluştuİsa,
vatandaşltk, herhangi bir €tnik kümenin ismiyle tanlmlanmamalı; vatan-
daş|ık tanlml, devletin toplumun belirli bir kesimine ait olduğu anlayışına
yol açacak biı nitelike olmamalı. Vatandaşl|k tanlmı, Türkiye cumhırfi-
yeti'nin bütiin vatandaşlaİını kapsamalı, Tek bir etnik-kültiirel kesime
attfla yapılacak bir diizenleme. dışlaylcı ve eşitliğe aykırı oldugü gibi,
toplumsal banşa da hizmet etmeyecektir.

Anadil

Başta Kiirtler olmak iizefe, anadillerj farkiı olan Tiirkiye Currüuriyeti va-
tandaşlarünın anadilirıde eğitim hakkı anayasal güvence altına al|nmalr.
Aftık "Anadilde öğTetim mi, anadilde eğitim mi veya anadilinde eğitim
veya seçmeli ders mi?" gibi yapay ve gereksiz tanıŞmalar bürakılmalı.
Anadilleri Tii*çe olmayan toplumsal kesimlere yaptlan yiizyıll,k bir hak_
sızlığtn, anayasal diizenleme dışındaki bir formülte çözümü düşünülemez.
Anadilinde eğitim gibi temel bir insani hak, anayasal hükümlerin altünda
bir norma bırakılarak geçiştiıilemez. Yeni anayasada, "anadilinde eğitim
temel bir hakır, Devleı vatandaşlannın ihtiyaç ve taleplerini gözeterek
anadilinde eğitim için gerekli dijzenlemeleri yapaı" biçiminde açlk bir
hüküm yer almaIı.

Yerinden yönetim

Halihazırda devletin siyasi ve idari yapılanmasü, dünyada ömeği kalma-
mış ölçüde kah merkeziyetçi bi. nite|ik arz ediyor. Tükiye'nin so§yal,
kültiirel ve ekonomik gerçeklerine aykın bir biçimde salt ideolojik tercih_
ler nedeniyle oluştüulan bu kaİ merkeziyetçi yapı, çağımlan demokasi