Page 63 - Müdafi ve Vekil İçin Temel Mevzuat TCK CMK CGİK

1- m.68 Türkiye Cumhuriyeti Anayasası

yerinde yönetim ve denetimi altında yasi partilere üye olmaları ancak ka-
yapılır. nunla düzenlenebilir. Kanun bu ele-
Seçim kanunları, temsilde adalet ve manların, siyasi partilerin merkez or-
yönetimde istikrar ilkelerini ba˘gda¸stı- ganları dı¸sında kalan parti görevi
racak biçimde düzenlenir. almalarına cevaz veremez ve parti
Seçim kanunlarında yapılan de˘gi- üyesi yüksek ö˘gretim elemanlarının
¸ siklikler, yürürlü˘ge girdi˘gi tarihten iti- yüksek ö˘gretim kurumlarında uya-
baren bir yıl içinde yapılacak seçim- cakları esasları belirler.
lerde uygulanmaz. Yüksek ö˘gretim ö˘grencilerinin si-
yasi partilere üye olabilmelerine ili¸s-
III. Siyasi partilerle ilgili hüküm- kin esaslar kanunla düzenlenir
ler Siyasi partilere, Devlet, yeterli dü-
A. Parti kurma, partilere girme ve zeyde ve hakça mali yardım yapar.
partilerden ayrılma Partilere yapılacak yardımın, alacak-
Madde 68 - Vatanda¸slar, siyasi ları üye aidatının ve ba˘gı¸sların tabi
parti kurma ve usulüne göre partilere
oldu˘gu esaslar kanunla düzenlenir.
girme ve partilerden ayrılma hakkına
sahiptir. Parti üyesi olabilmek için on- B. Siyasi partilerin uyacakları
sekiz ya¸sını doldurmu¸s olmak gere- esaslar
kir. Madde 69 - Siyasi partilerin faali-
Siyasi partiler, demokratik siyasi yetleri, parti içi düzenlemeleri ve ça-
hayatın vazgeçilmez unsurlarıdır. lı¸smaları demokrasi ilkelerine uygun
Siyasi partiler önceden izin alma- olur. Bu ilkelerin uygulanması ka-
dan kurulurlar ve Anayasa ve ka- nunla düzenlenir.
nun hükümleri içerisinde faaliyetle- Siyasi partiler, ticari faaliyetlere gi-
rini sürdürürler. ri¸semezler.
Siyasi partilerin tüzük ve program- Siyasi partilerin gelir ve giderleri-
ları ile eylemleri, Devletin ba˘gımsız- nin amaçlarına uygun olması gerekli-
lı˘gına, ülkesi ve milletiyle bölünmez dir. Bu kuralın uygulanması kanunla
bütünlü˘güne, insan haklarına, e¸sitlik düzenlenir. Anayasa Mahkemesince
ve hukuk devleti ilkelerine, millet ege- siyasi partilerin mal edinimleri ile ge-
menli˘gine, demokratik ve laik Cum- lir ve giderlerinin kanuna uygunlu˘gu-
huriyet ilkelerine aykırı olamaz; sınıf nun tespiti, bu hususun denetim yön-
veya zümre diktatörlü˘günü veya her- temleri ve aykırılık halinde uygula-
hangi bir tür diktatörlü˘gü savunmayı nacak yaptırımlar kanunda gösterilir.
ve yerle¸stirmeyi amaçlayamaz; suç i¸s- Anayasa Mahkemesi, bu denetim gö-
lenmesini te¸svik edemez. revini yerine getirirken Sayı¸staydan
Hakimler ve savcılar, Sayı¸stay da- yardım sa˘glar. Anayasa Mahkemesi-
hil yüksek yargı organları mensupları, nin bu denetim sonunda verece˘gi ka-
kamu kurum ve kurulu¸slarının me- rarlar kesindir.
mur statüsündeki görevlileri, yaptık- Siyasi partilerin kapatılması, Yargı-
ları hizmet bakımından i¸sçi niteli˘gi tay Cumhuriyet Ba¸ssavcısının açaca˘gı
ta¸sımayan di˘ger kamu görevlileri, Si- dava üzerine Anayasa Mahkemesince
lahlı Kuvvetler mensupları ile yükse- kesin olarak karara ba˘glanır.
kö˘gretim öncesi ö˘grencileri siyasi par- Bir siyasi partinin tüzü˘gü ve prog-
tilere üye olamazlar. ramının 68 inci maddenin dördüncü
Yüksek ö˘gretim elemanlarının si- fıkrası hükümlerine aykırı bulunması

64