Page 4 - Diyarbakır Barosu Temel Bir İnsan Hakkı Olarak Dİl Hakları Ve Kürt Meselesi Temel Uluslararası Belgeler

Dil haktaİİu, Kürt Meselesi bağlaml dışında taftşmak eksik
kafudr, bu nedenle Konferansm adru " Dil Haklaİı ve Kiirt Mesele-
si" olalak beliİlemiştik. Bu çerçevedej Prof. Dİ. Mesut YeğeD Doç.
Dİ. Bekir Berat ÖziPek ile Gazeteci Cengiz Çandaf ve Araşt]rmacr
Bekiİ Ağrdf çok önemli analizler içeren sunuşlar yapnlar. Kon-
feıans'ta değerli akademisyen Yrd. Doç. Dr. Vahap Coşkun'un da
önemti katkları oldu. Biraz gecikerek de olsa bu Konferanstaki teb-
liğleri ve yap an tartışmalan ya},rna dönüştiirmeyi 8e[ekli gördük.
Öte yandan bıı yayınr sadece bil konferaJıstn çöziimii ile sı-
nıİlı futmadik. Di] haklarıyla ilgili uluslaraİasl temel belgeleri de
bir araya getirip, dil haklan konusıında bir başvuru ka},nağ oluş-
turmak istedik. ilgili tiim uluslaİaİas1 temel belgeleri kitapta bu-
labilirsiniz. Daha biİ çok uluslararasl insan haklan söreşmesin-
de dil ve külti.iİel haklara ilişkin hiikümler yef almaktadrr. Başta
"İkiz sOzlşmeler" olarak bilinen Birleşmiş Milletler (Blv! Medeni
Ve Siyasi Haklar &izlşmesi ile Ekonomik ve sosyal Hallal sarz-
leşme§inde dil ve kültürel hakları düzenleyen kirni htiltimler yer
almakla biİliktq bü sözleşmelel bir çok hak Ve özgüİliiğe i]işkin
olmasl nedeniyle bu belgeleri kitaba eklemeyi 8erek görmedik,
Ancak, Kiirt meselesine ilgisi nedeniyle ve "özerklik tarhşrİralar1'
bağlamrnda Avrupa Yerel Yönetiın]er özerklik §artmı da tıelgele-
re eklemeyi yaraİlı gördiik.

Biİ süredir Lozan Antlaşmasınrn bazı hükümlerinin sadece
gayrimüslim azünlükların hallanyla ilgili değil, bütiin Türkiye
Cumhııriyeti vatandaşlarıntn di1 haklannln kaJnusal yaşamda
kullanrmma güvence getiİdiği tarhşmalan yapılmaktadır. Önemli
biİ belge olması nedeniyle bu sözleşmenin tam metrrine de belge-
ler ansında yer verdik-

Kitaba, uluslaratası belgelerin varu sıra, dil haklanna iiişkin
ulusal mevzuah da derleyiP eklemek istedik, ancak ne yazık ki bu
kadaI önerrıli bir konuda bir "ulusal mevzuattan" söz edileme-
yeceğini 8ördük. Ömeğin aiaditde seçmeli defse ilişkin "4+4+4
yasas1" olaİak bilinen 6287 saydı yasada bırakalım anadilinde
eğitim hakkndarç dil öğretiminden bile söz edilmemiştir. Bu ya-
sanın 9. Maddesinde şöyle bir düzenlemeye yer Verilmiştir: "...
ortaokul ve liselerde Kuİ'an-ı Kerim ve Peygamberimizin hayah